Het is een doolhof geworden, de Jeugdzorg. Of gemeenten ouders en kinderen sneller en beter gaan helpen is een grote vraag. En wie heeft de eindverantwoordelijkheid voor deze transitie?’
– VISIE – Hans Visser
“Sorry, mevrouw, we zijn in transitie. Nee, ik zou nu even helemaal niet meer weten waar u heen moet!” De moeder: “Maar kunt u me dan zeggen waar ik vóór deze transitie dan moest zijn? Want misschien is daar nog iemand?” “Nee, mevrouw, tenminste, ja dat dacht ik steeds totdat het me weer duidelijk werd dat het inmiddels toch weer anders was dan ik dacht. U kunt ….”
Ik dacht, laat ik zelf eens gaan bellen. Want er moet toch ergens één overzicht zijn van alle onderdelen en de samenhang daarin van ‘het systeem jeugdzorg’! Ik zag aan het begin daarvan al een zaadje op de band liggen. Want ja, ergens moet toch een logisch begin zijn voor een bevredigend einde van het zorgproces van zaadje tot … waar het kind op kan houden kind te zijn.
“Sorry, meneer, ja, nee, wij hebben dat niet, en ja, ik weet niet maar als u ….”
Twintig telefoontjes en vele verbazingen verder zat ik mij af te vragen hoe het in Godsnaam mogelijk is dat dit systeem voor zulke kwetsbare kinderen – zonder overzicht en samenhang – zóver heeft kunnen functioneren! Overigens zonder de goede bedoelingen, inzet en persoonlijke toewijding van de individuele professionals tekort te doen. Maar wél om iets zichtbaar en bespreekbaar te maken wat al te lang zó’n doolhof voor hulpzoekende ouders is. En nu onder de mooie vlag ‘transitie’ omlaag geschoven wordt naar lagere overheden die dit hogerop mogen brengen. Want is ‘dit’ niet het fundament waarop wij in Nederland een duurzamer zorgsysteem voor de gehele welzijns- en gezondheids-lifecycle van de mens moeten kunnen bouwen?
Moet, als je het over verbeterde samenwerking hebt, de onderdelen daarvan niet eerst overzichtelijk in kaart zijn?
Wat ik voor mij zie in mijn zoektocht is een beeld van Google Earth met onder mij het landschap waar je de wegen ziet lopen die je als ouders/verzorgers van kwetsbare jeugd kunt gaan. En daar waar zij zich met hun vraag/probleem herkennen, dieper kunnen inzoomen op een antwoord, een organisatie met naam en telefoonnummer, op het document, op de kosten en wie wanneer wat wel en niet dekt. Op verschillende gelaagde niveaus. In combinatie met een systeem á la Tom-Tom. Online. Voortdurend geactualiseerd door gate-keepende terreinbeheerders die veranderingen en bewegingen monitoren gelijk luchtverkeersleiders bij vliegtuigen doen.
Wél naar Mars kunnen maar dit hier – dit overzicht (PDF) – niet voor elkaar krijgen?
Zo’n visueel overzicht van wie, wat, waar, wanneer en waarom, langs de ontwikkelleeftijdslijn van het kind, als rode draad moet het overdrachtsdocument zijn. Dat moeten de daarvoor verantwoordelijke ministeries en provincies gezamenlijk klaar maken voor overdracht. Voorbij Interdepartementaal verzuim e.a. vormen van ontlopen en verzaken van ieders eigen aandeel en verantwoordelijkheden.
Rode draad
Waarom? Om de al fors gekorte gemeenten een eenduidige, geactualiseerde betrouwbare en samenhangende rode draad te geven waarlangs zij op véél verantwoordere en effectievere wijze deze verantwoordelijkheden over kunnen nemen. Dat scheelt de samenleving op nationaal en lokaal niveau bakken met tijd, geld en ergernis en vreselijk veel uitzoekerij. En daarmee hoeft het wiel niet overal opnieuw uitgevonden te worden. Hoe mooi die vrijheid in regelruimte ook wordt verkocht.
En dát systeem, dat is er al en we noemen haar Organisatie Navigatie Systeem. Een Infographic, Google Earth en Tom-Tom tegelijk. Voor wat je ook van A tot Z wilt visualiseren, in samenhang wil brengen en onderdelen met elkaar verbinden. Naar ieder scherm te simplificeren voor directe toegang. Altijd actueel in een wereld die morgen weer veranderd is. Maar het kind zich steeds geborgen weet in de veilige armen van Jeugdzorg ‘om de hoek’.
Eindverantwoordelijkheid
De vraag die rest: “Wie heeft hier de (eind)regie op en wie is als eindverantwoordelijke bereikbaar en aanspreekbaar voor het goed functioneren van het geheel?” Niet van afzonderlijke onderdelen en onderdeeltjes, want daar kom je in om. Laat hij of zij zich nu bekend maken. Opdat we hem of haar de zorg van onze toekomst kunnen toevertrouwen. Héél benieuwd wie dat zal zijn. Ik wil hét zeker weten! Hét had mijn kind kunnen zijn of kleinkind kunnen worden waar ik mijn moeder en vader al verloren ben. ‘Somewhere in between’ had hét mij ook verder kunnen helpen waar ik te lang zoekende ben geweest.
Hans Visser is Directeur en Organisatievitalisator van het Nederlands en Vlaams Kenniscentrum voor Organisatievitaliteit en nog Onbenut Vermogen
5 reacties
Hans, wat een prachtig artikel!
Het is exact hoe je het beschrijft; allemaal met hart en ziel hardwerkende professionals, maar zo veel verschillende bloedgroepen/ culturen/ protocollen en niemand die werkelijk overzicht en/ of inzicht heeft in het totale proces en alle samenhangen. En de client met een hulpvraag die afwijkt van het protocol (en dat doet praktisch elke client en naasten, want de problematieken laten zich niet vangen in dit soort protocols), raakt totaal de weg kwijt, of wordt de regie uit handen genomen, waardoor vaak de ondersteuning onvoldoende aansluit bij de werkelijke vraag cq probleem.
Jullie Organisatie Navigatie Systeem zou hierin een prachtige tool zijn! Is het ook al mogelijk om op een Prezi achtig manier dit systeem te gebruiken?
Nogmaals, prachtig artikel, waarvoor dank!
Om aan al het gedwaal maar even een eind te maken, ouders en kinderen recht doet geef ik u de volgende gedachte: biedt voor ouders op de eerste plaats, desnoods via het loket WMO dan wel ‘vriwilligerscentrale’ hulp bij de opvoeding zoals dat bij Home-Start gebeurt door vrijwilligers die zelf op zijn minst ook kinderen hebben, voor verdere ?chte zorg laat ouders dan direct toegang hebben tot een ?chte specialist als (ortho)pedagoog of kinderpsycholoog in plaats van dat hele circus van ‘indicaties’ enz enz. Dit spaart vele OTS -en, een heel log orgaan uit en bezuinigt ook flink! (een OTS kost immers 8000? per jaar per kind, daar kunnen heel wat consulten psycholoog of orthopedagoog van betaalt worden als dat zou moeten!)
Over uw spreken over ‘professionals’ dan neem ik aan dat u alleen dit bedoelt in de betekenis van ‘goed betaalde baan hebbend’, een ?chte professional heeft immers een bij wet vastgestelde beroepsopleiding, -registratie en rechtspraak. Alle 3 de elementen ontbreken volledig bij het huidige BJZ!
Als gemeentebestuurders nu eens in plaats van met de mensen van jeugdzorg eens met ouders en 9oudere) kinderen gaan praten over wat DIE wensen als ‘goede jeugdzorg’?
Drs. N.J.M.Mul (18 jr. ouder-ondersteuner in Jz-Kb zaken)
Wie o wie kan een jonge vrouw met drie jonge kinderen alleenstaand en uit de schuldhulpverlening gezet,bijna gewurgd door haar ex met een bindingsangst syndroom uit haar jeugd helpen uit haar schulden te komen haar leven goed op de rails te zetten zonder al te veel gedoe want daar heeft ze genoeg van.
Zonder angst haar kinderen te moeten afstaan aan jeugdzorg en zonder angst dat zij in de jeugdhulpverleningsmolen terecht komt met haar kinderen.
Wie helpt haar ???
Ben het eens met dhr. Mul. Wat al jaren “Het systeem van BJZ” lijkt, is al jaren geen systeem.
Kinderen verdwalen daar, omdat m.i. ” Jeugdzorg in haar systeem is verdwaald ” Haar handelwijze heeft veel weg van een staat in een staat.
Controle/klachtensystemen werken als de slager die zijn eigen vlees keurt.
Daar waar waarheidsvinding de hoogste prioriteit moet hebben, begint de aardverschuiving van ” Wie er verantwoordelijk is”.
J.W. Kesting
SAAM?CR
1. Inspectie jeugdzorg moet sancties kunnen opleggen zoals een boete en zelfs de mogelijkheid de tent te kunnen sluiten.
Het moet een volwaardige inspectiedienst gaan worden net zoals de keuringsdienst van waren.
Tevens moet geregeld worden dat hun ook individuele incidenten mag behandelen.
2. Raadsonderzoeker moet net zoals de kinderrechter zal het wettelijk geregeld moeten gaan worden onder de wet SV 20-21
Hiermee zorgen wij voor dat de waarheidsvinding en rechtsbescherming word vergroot wat goed is voor de volksgezondheid en vertrouwen in de rechtstaat.
Omdat heden nu zo is dat de raadsonderzoeker moet trachten waarheids getrouw te handelen wat alleen beleidsmatig zo intern bij de kinderbescherming is geregeld,
Justitie verzuimd nu de rechter fatsoenlijk in het gelegenheid te stellen hun werk te kunnen doen en verzuimen de burger rechtsbescherming en zekerheid te bieden.
Gezien wetswijzingen eerst door de eerste en de tweede kamer moet wil ik alle burgemeesters wijzen op hun zorgplicht jegens hun burgers.
Burgemeesters zijn ook hoofd van de politie,
mijn advies zorg er voor dat bij elk aanvraag van een uithuisplaatsing bijgesloten word een mutatiie opgesteld door de politie, alvorens de politieinzet mogelijk word gemaakt.