Een op de drie huishoudens dreigt in de problemen te komen als gevolg van de fors stijgende energieprijzen. Dat zegt het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) tegen radiozender BNR. Het gaat om 2,5 miljoen huishoudens.
Dit zijn er veel meer dan het Cultureel Planbureau (CPB) eerder beraamde. Deze organisatie kwam uit op 1,2 miljoen huishoudens. Het komt door de manier van berekenen, zo legt Arjan Vliegenthart, directeur van het Nibud uit in het radioprogramma.
Het CPB kijkt naar het punt waarop het inkomen niet meer toereikend voor basale uitgaven. Het Nibud kijkt daarnaast naar de huishoudens die aanpassingen moeten doen in hun uitgaves en begroting om het zo weer passend te maken. In dat laatste geval komt er een grotere groep mensen in beeld die eerder relatief goed en makkelijk kon rondkomen, aldus Vliegenthart. ‘Die groep is nu aan het puzzelen en meldt zich bij ons met vragen over besparingen.’
Systeem te complex, drempel te hoog
Volgens Vliegenthart zijn mensen niet altijd op de hoogte van toeslagen en regelingen die ze kunnen gebruiken. Zo zijn er bijvoorbeeld nog steeds veel inwoners die mogelijk recht op hebben op een energietoeslag en deze zelf moeten aanvragen, maar die zich nog niet hebben gemeld bij hun gemeente.
Het systeem is te complex, vooral bij de aanvraag van meerdere toeslagen, en de drempel is te hoog. En dan is er nog een groep inwoners die geen toeslag durft aan te vragen, als bijvangst van het toeslagenschandaal, aldus het Nibud.
‘Draai verantwoordingsplicht om’
Veel inwoners zijn niet in beeld bij een gemeente omdat ze niet in de bijstand zitten, maar deze mensen werken wel op of rond het bijstandsniveau. Vliegenthart roept deze groep op zich toch te melden bij de gemeente. Daarnaast pleit hij ervoor om de verantwoordingsplicht om te draaien. In plaats van bij het individu zou het bij de gemeente moeten liggen. Om zo het vertrouwen te geven dat het daadwerkelijk klopt.
Meer alarmbellen
Het Nibud trok begin mei ook al aan de bel, omdat steeds meer mensen met een modaal inkomen financiële problemen krijgen. Mensen bellen de organisatie vooral met vragen over de explosief gestegen energieprijzen. Ook gemeenten en andere organisaties raadplegen de organisatie over hoe het beste om te gaan met het stijgend aantal mensen dat moeite heeft met het betalen van rekeningen.
Recent vroegen meer organisaties de aandacht voor dit onderwerp. Zo schreef Stichting Armoedefonds op basis van onderzoek dat een groeiend aantal mensen niet meer kan rondkomen door de recente prijsstijgingen van eerste levensbehoeften. Hierdoor wakkert de hulpvraag aan bij veel hulporganisaties. En de koepel Voedselbanken Nederland liet weten dat er de laatste tijd een toenemend aantal mensen bij de voedselbanken aanklopt. Daaronder zijn niet meer alleen minima, ook de mensen met een modaal inkomen komen om een voedselpakket.
De mensen met een minimum-inkomen worden, zoals Bert says wel zal weten, al jaren (bijna) kopje onder geduwd. Omdat de overheid (m.n. (voormalige) regeringspartijen zoal VVD en CDA) al sinds de jaren 80 bezuinigd heeft op de bijstandsuitkeringen. En hoewel diezelfde overheid al jaren informatie heeft, dat het sociaal minimum niet meer toereikend is om van te leven; weigert ze nog altijd om het sociaal minimum te verhogen.
Ook het NIBUD heeft ‘boter op haar hoofd”: tot het recente onderzoeksrapport van haarzelf over dit sociaal minimum verscheen, bleef zij in de media inkomensplaatjes tonen, die lieten zien dat je toch wel kon rondkomen van een bijstandsuitkering. In deze maandoverzichten van verschillende huishoudens werd (en wordt) nog altijd het nog-niet-uitgekeerde vakantiegeld meegerekend. Door deze bijtelling vallen de inkomensplaatjes wel ‘gunstig.
Maar zoals recent bekend werd, kunnen minima al jaren niet meer op vakantie. omdat bijv. het vakantiegeld (5% van de uitkering) te weinig is en/of er andere zaken betaald moeten worden, zoals bijv. de jaarafrekening van de energie. Ook het vieren van een verjaardag is financieel vaak al langere tijd niet meer mogelijk. Het sociale isolement, dat hiervan onder meer het gevolg is, zal alleen maar groeien zolang de overheid geen structurele verhoging van de bijstandsuitkering wil.
@Bert says: Hoe lang zijn de mensen van ‘jouw’ vergeten inkomensgroep niet meer op vakantie geweest? En hoevelen zitten inmiddels in een sociaal isolement?
Als ik de beelden van / over Schiphol en de (over)volle vertrekhallen zie, denk ik dat Bert’s vergeten groep nog ieder jaar op vakantie is geweest, verjaardagen uitgebreid hebben kunnen vieren, etc., etc.
Degene die nog wel rond kunnen komen gaan als het zo doorgaat ook kopje onder.
deze groep wordt stelselmatig vergeten, en vist altijd achter het net.