Gemeenten krijgen adviesrecht bij het opleggen van schuldenbewind door de rechter. Erik Boerma van de rechterlijke macht is ‘niet gecharmeerd’ van het idee. Wél van meer samenwerking tussen de rechter en lokale overheden.
Boerma werkte ruim tien jaar als faillissementsrechter en sinds 2013 als portefeuillehouder toezicht bij IVO-rechtspraak. Hij heeft de bewindvoering ‘business’ zien worden, en zag ondertussen de bureaucratie bij gemeenten toenemen. Hij zet grote vraagtekens bij de manier waarop de schuldhulpverlening op dit moment is georganiseerd. ‘Puur economisch gezien zijn de meeste trajecten veel duurder dan ze zouden hoeven zijn.’
Onwillige schuldeisers
Vaak gaat het om zaken met schulden tot zo’n 15.000 euro, legt hij uit. ‘Dan heb je eerst het minnelijke traject dat mislukt voor 2000 euro. Vervolgens gaat de zaak naar de rechter, die als enige kan afdwingen dat bijvoorbeeld onwillige schuldeisers meewerken. Dat kost ook weer 1000 euro. Dan zit er daarna mogelijk ook drie jaar een bewindvoerder op voor 4000 euro plus kosten toezicht door de rechtspraak.’
De gewone schuldeisers, ondertussen, zien gemiddeld zo’n 3 tot 5 procent terug. ‘Dat had je allemaal veel sneller en makkelijker kunnen regelen door die persoon gewoon door de rechter failliet te laten verklaren. Met een snelle klap direct afdwingen dat de schuldeisers genoegen nemen met dat percentage, en klaar. Of de kosten die je bespaart met minder toezicht en minder begeleiding door een gemeente, steken in een beter aanbod voor die crediteuren.’
Lees het wetboek
Een persoon failliet verklaren? Dat is toch iets voor bedrijven? Tegen die misvatting loopt Boerma – tot zijn ontsteltenis – vaak aan bij beleidsmakers. ‘Mensen die in deze wereld werken, of het nu is bij een gemeente of ministerie, moeten écht op de hoogte zijn van deze mogelijkheid. Ik kom vaak tegen dat dat niet het geval is. Dan denk ik: lees het wetboek eens. Niet dat ik iedereen failliet wil hebben, maar het is in veel gevallen een veel betere en snellere manier om de problemen op te lossen.’
Boerma heeft zeker begrip voor de problemen waar gemeenten mee kampen. ‘Ze lopen een beetje leeg op de bewindvoering. Vroeger werden alleen mensen onder bewind gezet die mentaal niet in staat zijn voor zichzelf te zorgen. Daar is een groep met schulden bijgekomen, sinds 2013 staat dat officieel in de wet. Dan hebben we het over de groep die onder bewind wordt gezet omdat ze net niet in staat zijn zichzelf staande te houden, en soms dreigen af te glijden naar echte problematiek.’
Té aantrekkelijke uitweg
Gemeenten draaien op voor de rekening, omdat ze verplicht zijn de kosten voor de hiermee gepaard gaande bijzondere bijstand te betalen. De uitvoering wordt vaak gedaan door particuliere bedrijven. Voor veel mensen met schulden is bewindvoering een gemakkelijke, misschien wel té aantrekkelijke uitweg geworden. ‘Als rechter valt het niet zo eenvoudig te weigeren. Je vraagt bewindvoering ook niet voor de lol aan. Maar intussen zien we hele straten onder bewind staan,’ zegt Boerma.
Begrijp hem niet verkeerd: Boerma heeft veel empathie voor mensen met schulden. De problematiek staat nu terecht hoog op de politieke agenda en krijgt eigenlijk nog te weinig aandacht, vindt de voormalige rechter. ‘Wilders en Holleeder staan elke dag in De Telegraaf, maar we kijken nauwelijks om naar gezinnen die het niet weten te rooien. Terwijl we uit sociaal en psychologisch onderzoek weten: dit knaagt aan mensen, vaak jarenlang.’
Voorkomen dat deze mensen van het kastje naar de muur worden gestuurd, is wat Boerma wil. Enerzijds zien rechters dat het toewijzen van bewindvoering soms te gemakkelijk gaat, anderzijds zijn de procedures voor minnelijke trajecten bij de gemeenten veel te tijdrovend, vindt hij.
Extra hobbel
‘Je moet er drie jaar over doen om een schone lei te krijgen. Zo staat het in de in wet. Maar een bedrijf met 80.000 werknemers kan binnen een week worden gereorganiseerd. Waarom moet de burger dan over zoveel drempels heen en waarom duurt die reorganisatie van die burger zo lang?’ Het door het kabinet voorgestelde adviesrecht voor gemeenten ziet hij daarbij als een ‘extra hobbel’.
Wat volgens Boerma vooral nodig is, is samenwerking tussen gemeenten en de rechterlijke macht. ‘Het idee van een speciale schuldenrechter, zoals het kabinet heeft voorgesteld, is wél heel goed. De problemen overstijgen vaak verschillenden rechtsgebieden, maar het enige wat rechters doen is vonnissen wijzen. En gemeenten voeren allemaal hun eigen beleid. Een schuldenloket waarin met de rechtspraak wordt samengewerkt om mensen effectief uit de problemen helpen, zou daarbij enorm helpen.
Ik hou mijn hart vast voor deze “oplossing”. De schuldenaren failliet verklaren, ook als het om particulieren gaat is inderdaad heel gemakkelijk.
Maar wat gebeurt er daarna? De curator kan de schulden niet voldoen. Dus wordt het faillissement opgeheven vanwege een gebrek aan baten. En alle schulden herleven weer, maar dan met een verjaringstermijn van 20 jaar.
Misschien wel goedkoper voor BV Nederland? Maar is de schuldenaar hier echt mee geholpen? Ik heb mijn twijfels …..
Richard , het verhaal van Erik Boerma geeft maar weer duidelijk aan wat er allemaal mis is bij die combinatie van schuldhulp criminelen en verdere overheid .
Een voorbeeld ( ik heb het u al eerder gemeld )
Een paar medelanders huren bij mij bedrijfsruimten , betalen enkele malen om vervolgens de betaling stop te zetten . Zij beloven mij elke maand om volgende maand te betalen .
Tot dat de schuld te hoog oploopt en ik moet gaan invorderen .
Zij liggen dwars en hebben gratis rechtshulp , en ik moet 8500 EUR aan advocaat kosten betalen .
Dit bedrag komt boven op de achterstallige huur van 20000 euro , ( rechtszaak duurt lang , schuldenaren krijgen steeds vernieuwde gratis rechtshulp )
De lachende medelanders ( zijn geheel bekend met Nederlandse lieve regels ) rijden in hun auto naar de schuldhulp verlening en worden natuurlijk aan alle kanten geholpen .
Gemeente leiden verwijst de heren naar schuldhulp verlening in Purmerend .
Mijn inmenging in deze was niet relevant of gewenst ( bewijzen van mij dat de heren oplichters waren werden als niet relevant af gedaan .
En ik als slachtoffer van die criminelen kreeg de mededeling , dat heren schulden vrij verklaard waren , en dat er geen mogelijkheden meer voor mij waren de heren betreft hun schuld lastig te vallen . Natuurlijk ben ik het slachtoffer geworden van oplichters , maar de grootste schoften zijn voor mij toch wel die slapjanussen die de oplichters geholpen hebben .
De hooghartige dwazen uit schuldhulpverlening Purmerend , en de laffaards uit leiden die op geen enkele wijze verantwoording betreft de gemaakte fouten willen nemen .
Leiden met zijn zielige ambtenaartjes die de portier vragen mij uit het pand te zetten , in plaats van gewoon mijn vragen betreft het gebeurde te beantwoorden . De zielenpoot wist geen antwoorden , en dat was voor hem voldoende reden mij uit het pand te laten zetten .
Gemeente leiden geeft nog steeds geen antwoorden op mijn vragen , bezwaren indienen is wel mogelijk ( heb ik nu 3 maal gedaan aangetekend ) maar er komt geen reactie van die in mijn ogen zieke criminele organisatie gemeente leiden .
En Richard , voordat je gaat schrappen of corrigeren bel eerst even met leiden wat de reden is dat men mij niet fatsoenlijk te woord te staat ofwel antwoord geeft op mijn vragen .
Wim, voordat je de bedrijfsruimte aan enige ‘medelanders’ verhuurde, heb je de kredietwaardigheid en overige antecendenten gecheckt? Het biedt je misschien geen absolute zekerheid, maar de kans dat je levert aan de spreekwoordelijke kale kip wordt daarmee wel een stuk kleiner. Kredietverzekeraars hebben ook oplossingen om het betalingsrisico terug te brengen.
Marcel, bedankt voor de reactie ,
Mijn verhaal gaat gaat over al de hulp en medewerking welke de criminele huurders hebben mogen ontvangen .
En het volkomen negeren van de persoon die opgelicht is .
De feiten en bewijzen welke ik aangedragen heb bij schuldhulpverlening dat de huurders nog meer bedrijven opzettelijk hebben benadeeld ,werden opzettelijk genegeerd als zijnde niet relevant .
Ik ben dus opgelicht door huurders met medewerking van de criminelen van schuldhulpverlening .
En dat ik op ongelukkige wijze aan deze huurders ben gekomen is weer een ander triest verhaal .zij werden mijn huurders wegens een in de plaats stelling van een huurder die ( door ziekte ) wenste van zijn huur contract af te zien .