In Utrecht start deze week een proef waarbij buitengewoon opsporingsambtenaren (boa’s) fietsers mogen bekeuren bij verkeersovertredingen, zoals door rijd licht rijden. Het is een van de pilots waarin wordt onderzocht of boa’s meer bevoegdheden en/of verdedigingsmiddelen kunnen krijgen.
De bevoegdheden van de boa’s in de gemeente Utrecht zijn vanaf vandaag tijdelijk uitgebreid. De handhavers mogen een boete uitdelen aan fietsers die zich niet aan de regels houden. Het gaat om de overtredingen die ontstaan bij door rood licht rijden, bellen en appen op de fiets en bij ontbrekende verlichting in het donker.
De handhavers controleren in de hele stad en vooral bij drukke kruispunten waar veel fietsers komen. De gemeente hoopt door de inzet van de boa’s verkeersveilig gedrag van fietsers te verbeteren. Utrecht zet posters en sociale media in om fietsers bewuster te maken van veilig fietsgedrag.
Experiment
De proef duurt zes maanden en is onderdeel van een landelijk experiment. Aanleiding is een aangenomen motie in de Tweede Kamer om te kijken of boa’s meer bevoegdheden kunnen krijgen op het gebied van verkeershandhaving. De gemeente werkt hierbij samen met het Ministerie van Justitie en Veiligheid, de politie en het Openbaar Ministerie. De pilot zou eigenlijk afgelopen oktober starten, maar dat werd door handhaving van de coronamaatregelen uitgesteld.
Pilot met wapenstok
Begin dit jaar startte ook een andere proef voor boa’s. In tien gemeenten worden boa’s in de openbare ruimte een jaar lang uitgerust met een korte wapenstok. In Alkmaar, Amsterdam, Capelle aan den IJssel, Hoorn, Leeuwarden, Valkenburg aan de Geul, Velsen, Zandvoort, Zoetermeer en Súdwest-Fryslân hebben handhavers in de openbare ruimte de beschikking over de korte wapenstok. De betreffende boa’s kregen een (aanvullende) opleiding en training met het middel.
Nieuw wetsvoorstel
De resultaten worden gebruikt als input voor nieuwe regelgeving over bewapening en uitrusting van de boa’s. Het ministerie van Justitie en Veiligheid werkt aan een wetsvoorstel zodat er duidelijke regels over komen. Het zal naar verwachting halverwege dit jaar aan de Tweede Kamer en Raad van State worden voorgelegd. Grapperhaus wil bewapening en uitrusting van boa’s gaan regelen via een algemene maatregel van bestuur: AMvB.
Vraag om verdedigingsmiddelen
Handhavers en hun vakbonden pleiten al langer voor bewapening en demonstreerden regelmatig voor verdedigingsmiddelen ter bescherming. De taakuitvoering door handhavers staat onder druk, ook door de coronamaatregelen, en er wordt naar oplossingen gezocht.
Zo onderzocht de gemeente Rotterdam afgelopen jaar bijvoorbeeld de mogelijkheden van een politiehond voor handhavers. Meerdere gemeenten rusten boa’s uit met bodycams om hun werk veiliger te kunnen doen. Vanaf deze week krijgen 170 Haagse handhavers een bodycam.
Er is altijd veel aandacht voor fietsers in Utrecht. Zo worden in de juli vakantie veel fietsen weggeknipt van studenten die op vakantie zijn. Het zeer drukke fietspad langs HC onder het spoor door is al 10 jaar een grote troep nu met als extra betonblokken als vangrail en geen verlichting. Allerlei busjes parkeren op het fietspad, ook als er parkeerhavens vrij zijn. Agenten en BOA’s rijden er langs, maar doen niets. Wat maakt het uit het zijn maar fietsers die eromheen moeten slalommen. Smerig stinkende brommers (in Amsterdam verboden) rijden vrolijk op het fietspad. Het beleid van de gemeente Utrecht lijkt veel fietsvriendelijker dan het daadwerkelijk is.