Gemeenten kunnen gebruikmaken van een boekhoudtruc om niet te moeten bezuinigen nu de financiën op veel plaatsen uit het lood zijn geslagen. De tekorten worden doorgeschoven naar 2021 en vervolgens over meerdere jaren begroot.
Dit zegt Bahreddine Belhaj, raadslid in Lelystad en voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden. Hij deelt op de website van de vereniging zijn persoonlijke ervaring met de oplossing die hij nadrukkelijk onder de aandacht brengt. ‘Ik heb het de wethouder verteld, die heeft het uitgezocht en kreeg de bevestiging: je mag doen alsof je geen tekort op het jeugdbeleid hebt als je het op deze manier verwerkt.’
Volgens Belhaj zal het kabinet spoedig in een brief uit de doeken doen hoe dat precies in z’n werk gaat. ‘We hebben begrepen dat het ministerie een dezer dagen met een brief gaat komen waarin wordt uitgelegd hoe je een en ander in de boekhouding moet weergeven en waardoor je voorlopig mag doen alsof je geen tekort hebt op de jeugdzorg.’
Ministerie: ‘stelpost’
Het ministerie van Binnenlandse Zaken ziet dit iets anders. De uitleg is al eind mei gepubliceerd in een richtlijn (pdf). ‘Er komt geen extra brief. Bovendien is het niet zo dat er een richtlijn is waardoor je boekhoudkundig mag doen alsof je geen tekort hebt,’ ontkent een woordvoerder. Wel blijken gemeenten gebruik te mogen maken van een ‘stelpost’, omdat er misschien na 2021 extra geld uit Den Haag komt. Een fictief bedrag kan daardoor over de begrotingsjaren worden uitgesmeerd.
‘Kern is dat er nog geen besluit is over extra middelen in 2022 omdat er nog onderzoek verricht wordt om te kunnen bepalen of, en zo ja in welke mate, gemeenten structureel extra middelen nodig hebben,’ aldus BZK. Uitgangspunt van het baten-lastenstelsel van gemeenten is evenwel dat kosten worden geboekt op het moment dat de betalingen plaatsvinden. Maar zekerheid is er dus niet over de geldstroom.
Miljard verdampt
Belhaj is er niet minder enthousiast om. Hij vindt dat alle gemeenteraadsleden in ons land ‘moeten weten dat deze boekhoudkundige oplossing geoorloofd is’. Dit in verband met de forse tekorten die vanuit elke windstreek worden gemeld. Vooral de uitgaven in het sociaal domein rijzen de pan uit. Het miljard extra vanuit Den Haag zou maar een druppel op een gloeiende plaat zijn. ‘Dat voordeel verdampt door de andere bezuinigingen die er vervolgens op ons zijn afgekomen: een kleinere bijdrage vanuit het gemeentefonds en de tegenvallers in het btw-compensatiefonds.’
Onmogelijke keuzes
Gemeenteraden in heel Nederland worden daarmee voor een dilemma gesteld, zegt Belhaj op de verenigingswebsite. ‘Zwembad of bibliotheek sluiten of korten op het jeugdbeleid. Dat zijn onmogelijke keuzes en dit ondermijnt het draagvlak voor jeugdzorg onder de lokale bevolking en zulke zorgwekkende signalen bereiken ons steeds meer en meer.’
1 reactie
Lang geleden leerde ik dat je inkomsten pas mag inboeken als deze zeker zijn en dat uitgaven worden geboekt zo gauw deze worden vermoed. Een universeel geldende GAAP-regel werd het genoemd.
The times they are a-changin.