Rechter: bespioneren mailboxen ambtenaren ging te ver

De gemeente Maastricht ging te ver door mailboxen van leden van de ondernemingsraad te laten bespioneren door een extern detectivebureau. Temeer omdat de bespioneerde ambtenaren al die tijd van niks wisten.

Die uitspraak deed de kantonrechter vandaag in de zogenoemde spionageaffaire in Maastricht. Ambtenaren van de gemeente hebben vorig jaar hun geheimhoudingsplicht geschonden door concept-notulen uit een geheime vergadering te laten lekken, vindt de rechter. Maar een daarop in opdracht van de gemeente ingesteld onderzoek door een recherchebureau naar de mails van leden van de ondernemingsraad (or) om het lek op te sporen, stond volgens de rechtbank in geen enkele verhouding tot het doel.

Or-leden

Het ging om conceptnotulen uit een vergadering van een samenwerkingsverband van drie gemeenten, waaronder Maastricht. Tijdens die vergadering zou toenmalig VVD-wethouder John Aarts van Maastricht hebben gedreigd kritische ambtenaren te ontslaan. De notulen belandden bij de or. Die deed gewoon zijn werk, aldus de rechter.

De rechter beantwoordde uitsluitend de vraag of or-leden hadden mogen worden bespioneerd. In totaal las het detectivebureau mee met de mails van 41 ambtenaren. Over niet-or-leden deed de rechtbank geen uitspraak. Een lek is overigens nooit gevonden.

Onderzoek

Or en gemeente besloten samen naar de rechter te stappen, omdat ze onderling van mening verschilden over de vraag of het onderzoek rechtmatig was. Ook over de manier waarop dat onderzoek was uitgevoerd bestond onenigheid. Or-voorzitter Helga Krapels reageerde tevreden na afloop van de zitting. ‘We hebben niks fout gedaan,’ zei ze.

Zowel zij als gemeentesecretaris Ruud Kleijnen toonden zich blij dat er nu duidelijkheid is. Dit is een forse stap naar herstel van het vertrouwen tussen gemeente en ambtenaren,’ aldus Kleijnen. ‘De uitspraak was klip en klaar. Die geeft ons stof tot nadenken.’ Wel zei Kleijnen eerst de volledige uitspraak te willen bestuderen alvorens de vraag te beantwoorden of de gemeente in hoger beroep gaat.

Autoriteit Persoonsgegevens

Vorige week werd bekend dat ook de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) de ‘spionageaffaire’ gaat onderzoeken, na 22 klachten hierover (pdf). De AP wil weten of de gemeente persoonsgegevens heeft verstrekt aan het detectivebureau en wat de reden van de gemeente was voor elke afzonderlijke ambtenaar om deze te bespioneren. Ook vraagt de toezichthouder wat de gemeente heeft gedaan om de privacy van de ambtenaren te beschermen en welke sancties aan de ambtenaren zijn opgelegd op basis van de bevindingen door het recherchebureau. De AP wil uiterlijk 27 september antwoord van de gemeente.