• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
  • Skip to footer
  • Contact
  • Nieuwsbrief

Gemeente.nu

Nieuws voor gemeenten

  • Bedrijfsvoering
    • Aanbestedingen
    • Belastingen
    • Big data
    • Burgerzaken
    • Communicatie
    • Digitalisering
    • Financiën
    • Ondernemersbeleid
    • Organisatie
    • Privacy
    • Vergunningen
  • Sociaal
    • Bijstand
    • Decentralisatie
    • Integratie
    • Jeugdzorg
    • Onderwijs
    • Ouderen
    • Schuldhulp
    • Sport
    • Werk
    • Wmo
  • Veiligheid
    • Boa
    • Cybersecurity
    • Evenementen
    • Handhaving
    • Ondermijning
    • Openbare orde
  • Ruimte & Milieu
    • Afval
    • Bodem
    • Bouw
    • Duurzaamheid
    • Energie
    • Infrastructuur
    • Leefomgeving
    • Omgevingswet
    • Smart city
  • Loopbaan
    • Cao
    • Integriteit
    • Leiderschap
    • Mobiliteit
    • Ontwikkeling
    • Pensioen
  • Bestuur
    • College
    • Gemeenteraad
    • Participatie
    • Samenwerking
    • Raadsledennieuws (archief)
  • Partners
    • Centric
    • Segment
    • TAUW
    • Sdu VIND
    • Sdu VIND Inkoop en Aanbesteding
  • Whitepapers
  • Opleidingen

Opinie De paradox van effectieve én politieke besluitvorming

1 maart 2020 door Rob de Greef

De roep om meer politieke besluitvorming in de gemeenteraad klinkt steeds luider. Tegelijk leven we in een tijd van efficiënt en ‘opgavegericht’ werken, wat eerder pleit voor technocratie. Hoe komen we hieruit?

De Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) vertolkte het vorige maand nog zo: decentrale taak is een politieke zaak. Raden en colleges zouden kansen laten liggen om besluitvorming politiek te maken. ‘Gemeenten moeten weer ruimte voor politiek krijgen,’ zei ook hoogleraar Douwe Jan Elzinga in de Volkskrant.

Oude wens

Sla de totstandkoming van de huidige Gemeentewet (pdf) er maar op na: al in de jaren 80 van de vorige eeuw schreef de regering over het nut van politisering. Het streven was in het bestuur duidelijker het politieke aspect naar voren te doen komen. Besluitvorming vergt niet alleen overwegingen van zakelijkheid en doelmatigheid, maar ook bewuste politieke keuzes. Anders gezegd: de gemeenteraad is geen raad van commissarissen die onafhankelijk beoordeelt of alles efficiënt en doelmatig gebeurt, de gemeenteraad maakt vanuit politieke oordelen zijn keuzes. Dat is de democratie.

In de verdrukking

Maar het zijn deze politieke keuzes die bij allerlei vormen van gemeentelijke samenwerking juist overboord gaan. Beleid wordt vaak regionaal voorbereid en afgestemd, waarna de gemeenteraad mag tekenen bij het kruisje om aan wettelijke vereisten te voldoen. De gemeenteraad heeft dan geen invloed meer, en kan zijn ‘kaderstellende rol’ niet meer pakken’, een nieuwe invulling van het jaren 80-begrip ‘de hoofdlijnen van het beleid’.

Men begint in te zien dat hier de schoen wringt bij gemeenschappelijke regelingen. Met de beoogde wijzigingen van de Wet gemeenschappelijke regelingen moeten gemeenteraden weer meer in positie komen. Bijvoorbeeld door ‘zienswijzeprocedures’ voor de raad in het leven te roepen.

Maar dezelfde vraag speelt óók bij privaatrechtelijke vormen van samenwerking of bij informele samenwerking. Bij privaatrechtelijke vormen staat de gemeenteraad nog meer op afstand dan bij een gemeenschappelijke regeling. En dan is er ook nog weinig openbaarheid en een beperking van de mogelijkheid tot klagen.

Slikken of stikken

Bij informele samenwerking staat de gemeenteraad staat de raad praktisch gezien ook niet altijd even sterk. Keuzes worden gemaakt aan overlegtafels, bestuurstafels, portefeuillehoudersoverleggen en wat niet meer. Tegen de tijd dat de gemeenteraad betrokken wordt, is de keuze alleen nog: instemmen of niet. Dat zijn geen politieke keuzes, dat is slikken of stikken.

De akkoordendemocratie (pdf) is géén alternatieve vorm van democratie, juist omdat allerlei belangen niet behartigd worden aan de overlegtafels. Het versterkt hoogstens de bestaande representatieve democratie. Politieke keuzes horen thuis in een politieke arena, waar in openbaarheid alle belangen worden afgewogen zodat volksvertegenwoordigers én kiezers zelf de juiste keuze kunnen bepalen.

Ook dat klinkt natuurlijk mooier dan de werkelijkheid: keuzes zijn immers vaak al politiek dichtgetimmerd en wie volgt er nu een politiek debat? Maar toch heeft debat in de openbare politieke arena zin. De raad moet zich dus niet alleen maar laten informeren. Dat vergt een soms andere opstelling, waarbij goede ondersteuning van belang is.

Een grote opgave

Politisering van besluitvorming lijkt haaks te staan op opgavegericht werken. Dat laatste werkt juist technocratische besluitvorming in de hand. Gechargeerd: mensen met verstand van zaken maken de keuzes, ongeacht of dit politiek wenselijk is. Representatieve democratie heeft een element van lekenbestuur: de vertegenwoordigers representeren immers hun kiezers, inclusief de standpunten en belangen van de achterban.

Zij moeten die belangen natuurlijk wel afwegen tegen de meer specialistische, technocratische belangen. Maar het is aan de volksvertegenwoordiging om die afweging te maken. En de volksvertegenwoordiging moet ook de opgave bepalen. Nu wordt dat te vaak van hogerhand opgelegd.

Hier ligt, denk ik, een van de grootste nog onopgeloste vraagstukken van deze tijd: hoe kunnen we de grote, ingewikkelde maatschappelijke vraagstukken oplossen met de benodigde kennis en kunde uit de praktijk, maar ook met behoud van politieke keuzes in een volksvertegenwoordiging?

Misschien moeten we daaraan eens opgavegericht gaan werken!

Tagged With: gemeenschappelijke regeling, politiek, samenwerking Filed Under: Blog, College, Gemeenteraad, Samenwerking

Reageer
Vorige artikel
Waar is het dualisme nog in gemeenteland?
Volgende artikel
Hulp bij controle is dichterbij dan de gemeenteraad denkt

Reader Interactions

GERELATEERD

Town Deal: nieuwe samenwerking tussen Rijk en gemeenten

Als aanvulling op de City Deals voor grootstedelijke gebieden, is er nu ook de Town Deal voor kleine en middelgrote, landelijke gemeenten. In zo’n deal werken experts samen aan uitdagingen zoals vergrijzing of woningnood. De eerste Town Deal is inmiddels ondertekend. De gemeenten Voerendaal, Beesel, Noard-East Fryslân, het Hogeland en Bronckhorst zetten hun handtekening onder... lees verder

Gegevensdeling binnen samenwerkingsverbanden verduidelijkt

Minister Yeşilgöz-Zegerius van Justitie en Veiligheid wil ‘heldere grondslagen en stevige waarborgen bij gegevensuitwisseling door samenwerkingsverbanden, voor privacy en veiligheid’. Voor iedereen moet duidelijker zijn onder welke voorwaarden informatie kan worden verwerkt binnen vier bestaande samenwerkingsverbanden. Die pakken complexe problemen rond bijvoorbeeld verwarde personen en georganiseerde criminaliteit aan. Daarom heeft Yeşilgöz een algemene maatregel van... lees verder

gemeenschappelijke adviescommissie wgr

Opinie Gemeenschappelijke adviescommissie? Weeg de belangen

Op 1 juli treedt de wijziging van de Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr) in werking. De aanpassingen zijn gericht op het versterken van de democratie bij gemeentelijke samenwerkingsverbanden. Hoe zorg je dat een nieuwe gemeenschappelijke adviescommissie het doel van de wetswijziging dichterbij brengt? ‘Op voorstel van de raden van de deelnemende gemeenten gezamenlijk stelt het algemeen... lees verder

Geef een reactie Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Primary Sidebar

GEMEENTEVACATURES

Data-analist – Gemeente Gouda

Senior beleidsadviseur Regionale Inkoop Sociaal Domein – Gemeente Gouda

Wijkboa – Gemeente Gouda

Meer vacatures

LAATSTE ARTIKELEN

Opinie Het antwoord dat u niet wilt horen?

1 juni 2023

Bonus asielplekken: eerste ronde 2500 euro, daarna 1500

31 mei 2023

Meer mensen met hoger inkomen vragen schuldhulp

31 mei 2023

‘Kijk niet alleen naar problemen, maar ook naar hulpbronnen’

31 mei 2023

Goed voorbeeld – Kansenongelijkheid niet als gemeente alleen aanpakken

30 mei 2023

GEMEENTE.NU PARTNERS

Van bestemmingplan naar omgevingsplan
  • Segment

Van bestemmingplan naar omgevingsplan

Bereid je voor op extra paspoort- en ID-kaartaanvragen
  • Segment

Bereid je voor op extra paspoort- en ID-kaartaanvragen

Professioneel risicomanagement steeds belangrijker
  • Segment

Professioneel risicomanagement steeds belangrijker

Aan de slag met de Wet open overheid
  • Segment

Aan de slag met de Wet open overheid

Opinie Standaardisatie nodig om Common Ground van de grond te krijgen
  • Centric

Opinie Standaardisatie nodig om Common Ground van de grond te krijgen

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 
  • Segment

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 

Opinie Common Ground moet breder gedragen worden
  • Centric

Opinie Common Ground moet breder gedragen worden

Zomerkorting bij Segment! 
  • Segment

Zomerkorting bij Segment! 

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 
  • Segment

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden
  • Segment

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen
  • Segment

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou
  • Segment

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou

Compleet juridisch cursusprogramma voor de waterschapwereld
  • Segment

Compleet juridisch cursusprogramma voor de waterschapwereld

Risico’s en kansen van Common Ground
  • Centric

Risico’s en kansen van Common Ground

Maak medewerkers bewust van cybersecurity
  • Centric

Maak medewerkers bewust van cybersecurity

Digitaliseren in Rotterdam: ‘Volledig vanuit één systeem werken’
  • Centric

Digitaliseren in Rotterdam: ‘Volledig vanuit één systeem werken’

Centric en Arda vergroten securitybewustzijn binnen organisaties
  • Centric

Centric en Arda vergroten securitybewustzijn binnen organisaties

Centric en DiVault, voor duurzaam toegankelijke gemeenten
  • Centric

Centric en DiVault, voor duurzaam toegankelijke gemeenten

‘Co-creatie’ betekent nog niet vanzelf maatwerk 
  • Centric

‘Co-creatie’ betekent nog niet vanzelf maatwerk 

Digitale terinzagelegging volgens Common Ground
  • Centric

Digitale terinzagelegging volgens Common Ground

Blog – Delen die data: Omgevingswet is niet gebaat bij eilandjes
  • Centric

Blog – Delen die data: Omgevingswet is niet gebaat bij eilandjes

Blog – Gebruiksgemak is ook werk uit handen nemen
  • Centric

Blog – Gebruiksgemak is ook werk uit handen nemen

Voorbereid op de piek in Bbz-aanvragen?
  • Centric

Voorbereid op de piek in Bbz-aanvragen?

Podcast – Rechtmatigheid implementeren in de organisatie
  • Segment

Podcast – Rechtmatigheid implementeren in de organisatie

Blog – Nuchter innoveren met Rotterdam
  • Centric

Blog – Nuchter innoveren met Rotterdam

Strategische samenwerking Energiemissie en Centric rond e-factureren
  • Centric

Strategische samenwerking Energiemissie en Centric rond e-factureren

Blog – Innovatie die echt meerwaarde levert
  • Centric

Blog – Innovatie die echt meerwaarde levert

Kijk terug: BOA Webinar over groei van de handhaving
  • Segment

Kijk terug: BOA Webinar over groei van de handhaving

Innovaties Burgerzaken: ‘Meer gemak voor inwoners en professionals’
  • Centric

Innovaties Burgerzaken: ‘Meer gemak voor inwoners en professionals’

Auditbare veiligheid op het gebied van wachtwoorden
  • Centric

Auditbare veiligheid op het gebied van wachtwoorden

Podcast 25 jaar opleiden in de publieke sector
  • Segment

Podcast 25 jaar opleiden in de publieke sector

Súdwest-Fryslân zet de kracht van data op de kaart
  • Centric

Súdwest-Fryslân zet de kracht van data op de kaart

‘Een nieuw paspoort is geen boek dat je even koopt’
  • Centric

‘Een nieuw paspoort is geen boek dat je even koopt’

Opleidingen Omgevingswet voor Twentse gemeenten
  • Segment

Opleidingen Omgevingswet voor Twentse gemeenten

Digitale dienstverlening met de burger echt centraal
  • Centric

Digitale dienstverlening met de burger echt centraal

‘Hybride’ les laat deelnemer kiezen tussen fysiek of virtueel
  • Segment

‘Hybride’ les laat deelnemer kiezen tussen fysiek of virtueel

Met de Meetfiets de gemeente in
  • Centric

Met de Meetfiets de gemeente in

Centric stelt software inburgeringswet vrij beschikbaar
  • Centric

Centric stelt software inburgeringswet vrij beschikbaar

Jongeren als IT’er aan het werk voor Centric via 2TestIT
  • Centric

Jongeren als IT’er aan het werk voor Centric via 2TestIT

AI-assistent verbetert interactie burger met gemeente
  • Centric

AI-assistent verbetert interactie burger met gemeente

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips
  • Segment

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips

Business intelligence helpt bij goede ambulancezorg
  • Centric

Business intelligence helpt bij goede ambulancezorg

Provinciale Reservepool met stembureauleden
  • Segment

Provinciale Reservepool met stembureauleden

Centric en Gripvol vergemakkelijken Bbz-aanvraag ondernemers
  • Centric

Centric en Gripvol vergemakkelijken Bbz-aanvraag ondernemers

Verkiezingen in coronatijd: nervositeit en verscheurde stempassen
  • Segment

Verkiezingen in coronatijd: nervositeit en verscheurde stempassen

Diplomastelsel Burgerzaken verandert
  • Segment

Diplomastelsel Burgerzaken verandert

Masterclasses informatiebeveiliging
  • Segment

Masterclasses informatiebeveiliging

BOA Webinar: Na corona – groei handhaving vasthouden!
  • Segment

BOA Webinar: Na corona – groei handhaving vasthouden!

Hoe stel je financiële rechtmatigheid vast?
  • Segment

Hoe stel je financiële rechtmatigheid vast?

Centric en ValidSign verstevigen partnerschap
  • Centric

Centric en ValidSign verstevigen partnerschap

Friese voorlopers op weg naar Omgevingswet
  • Centric

Friese voorlopers op weg naar Omgevingswet

Collectief leren: juist in coronatijd, maar hoe dan?
  • Segment

Collectief leren: juist in coronatijd, maar hoe dan?

VNOG gaat voor financiën vanuit de cloud
  • Centric

VNOG gaat voor financiën vanuit de cloud

Zo kom je tot een robuuste begroting
  • Segment

Zo kom je tot een robuuste begroting

Online training agressie voorkomen: kan dat?
  • Segment

Online training agressie voorkomen: kan dat?

Vijf redenen om voor Segment te kiezen
  • Segment

Vijf redenen om voor Segment te kiezen

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’
  • Segment

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’

Centric presenteert Productbeleid Decentrale Overheid 2021
  • Centric

Centric presenteert Productbeleid Decentrale Overheid 2021

Whitepaper – Archiveren voor gemeenten
  • Centric

Whitepaper – Archiveren voor gemeenten

Jelly Frankes: jong, enthousiast en deskundig
  • Segment

Jelly Frankes: jong, enthousiast en deskundig

Whitepaper – Gemeenten ontzorgd met SaaS
  • Centric

Whitepaper – Gemeenten ontzorgd met SaaS

Eerste Hulp bij Verkiezingen
  • Segment

Eerste Hulp bij Verkiezingen

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit
  • Segment

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit

BUCH-gemeenten nemen Centric Burgerzaken in gebruik
  • Centric

BUCH-gemeenten nemen Centric Burgerzaken in gebruik

Centric en Stratech bieden totaaloplossing schuldhulpverlening
  • Centric

Centric en Stratech bieden totaaloplossing schuldhulpverlening

Centric en SNG werken samen aan rekenmodule beslagvrije voet
  • Centric

Centric en SNG werken samen aan rekenmodule beslagvrije voet

Eric Gubbels over online leren in coronatijd
  • Segment

Eric Gubbels over online leren in coronatijd

Digitale handhaving in het sociaal domein
  • Centric

Digitale handhaving in het sociaal domein

Boa’s: kennis als schild tegen angst en onzekerheid
  • Segment

Boa’s: kennis als schild tegen angst en onzekerheid

Opinie ‘Kaders’ zijn de nieuwste kleren van de keizer
  • Centric

Opinie ‘Kaders’ zijn de nieuwste kleren van de keizer

BoAcademie lanceert opleiding niveau 4 voor handhavers
  • Segment

BoAcademie lanceert opleiding niveau 4 voor handhavers

De Virtuele Inloopavond
  • Centric

De Virtuele Inloopavond

Whitepaper Talentmatch – Meedoen op de arbeidsmarkt
  • Centric

Whitepaper Talentmatch – Meedoen op de arbeidsmarkt

Whitepaper – De roadmap naar Office 365 voor gemeenten
  • Centric

Whitepaper – De roadmap naar Office 365 voor gemeenten

Aanvullende geweldsmiddelen boa’s horen erbij
  • Segment

Aanvullende geweldsmiddelen boa’s horen erbij

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment

Centric publiceert publieksverslag 2019
  • Centric

Centric publiceert publieksverslag 2019

Schuldenproblematiek door de coronacrisis
  • Segment

Schuldenproblematiek door de coronacrisis

Vernieuwend opleidingsaanbod voor gemeenten
  • Segment

Vernieuwend opleidingsaanbod voor gemeenten


Footer

Snel naar

  • Aanbestedingen
  • Big data
  • Financiën
  • Handhaving
  • Integriteit
  • Leefomgeving

Meer Gemeente.nu

  • Nieuwsbrief
  • Facebook
  • Twitter
  • Linkedin
  • Events

Help

  • Adverteren
  • Contact
  • Spelregels

Powered by Sdu

SDU

Het laatste nieuws van
Gemeente.nu in je mail?

×