In Tilburg liep een pilot waarbij inwoners met een bijstandsuitkering op proef konden samenwonen, zonder gevolgen voor de uitkering. Het leverde positieve ervaringen en navolging door andere gemeenten op.
De Tilburgse pilot liep een jaar lang, tot september 2022. Pas als een stel na de proefperiode definitief ging samenwonen, paste de gemeente het uitkeringsrecht aan.
Waardering deelnemers
Het experiment leverde positieve ervaringen en waardering van de deelnemers op, zo blijkt uit de evaluatie. Tilburg maakt er daarom vast beleid van. Wie op proef ging samenwonen, bleef dat in de meeste gevallen ook doen, ‘met rust en duidelijkheid over de financiële gevolgen’.
Tien stellen maakten gebruik van de mogelijkheid. In zeven gevallen leidde dat tot duurzame samenwoning en beëindiging van de bijstand voor alleenstaanden. Toezichthouders voor het sociaal domein in Tilburg stelden minder vaak onderzoek in naar de woonsituatie.
Stap naar samenwonen
De stap naar samenwonen had voorheen direct gevolgen uitkering. Dit maakte de beslissing moeilijker en bleek soms reden de wijziging niet te melden bij de gemeente. Een proefperiode maakt het mogelijk in alle openheid onder een dak te gaan wonen, aldus wethouder Esmah Lahlah van bestaanszekerheid.
‘Dat is belangrijk, want samenwonen heeft vaak een positief effect op het welzijn en welbevinden van onze inwoners. Deze nieuwe aanpak sluit beter aan bij onze aanpak van persoonlijke aandacht, maatwerk en vertrouwen,’ zegt de wethouder.
Participatiewet
De proef is regeltechnisch een lokale aanvulling op de Participatiewet en kreeg goedkeuring van de minister. Deelnemers houden ieder hun eigen woning, waarvoor ze de woonkosten dragen zoals huur of hypotheek, energie, water en verzekeringen. De gemeente maakt vooraf afspraken over het aantal maanden proefsamenwonen.
Koppels die na deze periode besluiten blijvend een gezamenlijk huishouden te voeren, verliezen zoals gebruikelijk hun individuele bijstandsuitkering. Afhankelijk van het gezamenlijke inkomen en vermogen maken ze mogelijk aanspraak op bijstand voor samenwonenden.
Gemeentelijke proeven
Momenteel experimenteren verschillende gemeenten met de bijstand, bijvoorbeeld door het loslaten van de kostendelersnorm. De Tilburgse pilot wordt inmiddels ook op andere plekken toegepast, zoals Amsterdam, Nijmegen, Arnhem, Hof van Twente, Deventer en Den Haag.
Sommige gemeenten maken meteen structureel beleid van het proefsamenwonen, andere zien het net als Tilburg eerst een periode aan.
Geef een antwoord