‘De deur naar schuldhulpverlening moet wijd openstaan, maar dat is vaak niet het geval,’ zegt de Nationale ombudsman. Gemeenten bieden mensen met problematische schulden niet altijd een laagdrempelige en brede toegang tot schuldhulp. Er is op verschillende punten verbetering mogelijk.
Dat concludeert Reinier van Zutphen na een verkennend onderzoek onder tien gemeenten en een gemeenschappelijke regeling. De Nationale ombudsman wijst op de wettelijke verplichting van gemeenten om mensen met problematische schulden een brede toegang tot de schuldhulp te bieden. ‘De deur van de schuldhulpverlening moet dus wijd openstaan. Toch krijgen wij regelmatig klachten en signalen van mensen die om uiteenlopende redenen niet verder komen in het toelatingsproces of niet worden toegelaten, waardoor hun schulden zich blijven opstapelen.’
De ombudsman heeft een onderzoek ingesteld naar de manier waarop gemeenten de toegang tot de schuldhulpverlening hebben ingericht en in hoeverre zij daarbij drempels opwerpen. De verkenning van de tien gemeenten is de eerste stap, in de zomer volgt onderzoek onder alle bij de ombudsman aangesloten gemeenten.
Persoonlijk gesprek
In zijn rapport Een open deur? geeft de ombudsman zijn visie hoe gemeenten de toegang tot de schuldhulpverlening kunnen verbeteren. Hij vindt dat iedereen die zich aanmeldt zijn situatie moet kunnen toelichten in een persoonlijk gesprek. Daaraan moeten gemeenten geen voorwaarden stellen in de vorm van bijvoorbeeld het eerst invullen van formulieren of het volgen van workshops, met de kans dat mensen voortijdig afhaken.
Aanbevelingen
Van Zutphen doet gemeenten naar aanleiding van zijn onderzoek onder meer de volgende aanbevelingen:
- Ga naar een burger met problematische schulden toe en breng in een face-to-face-gesprek in kaart wat diens persoonlijke situatie is.
- Sluit geen doelgroepen op voorhand uit. Verzamel voor het nemen van een beslissing alle relevante informatie, kijk naar de omstandigheden van de schuldhulpvrager en weeg de verschillende belangen tegen elkaar af. Zorg ervoor dat de uitkomst niet onredelijk is.
- Geef op iedere aanvraag een duidelijke, begrijpelijke, goed gemotiveerde beslissing op schrift, zodat burgers weten waar zij aan toe zijn en hun rechtsbescherming is gewaarborgd.
