Er is structureel 197 miljoen euro nodig om de Wet inburgering uit te voeren, volgens de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Dat is 42,3 miljoen euro meer dan begroot. De wet is hierdoor inhoudelijk en financieel onuitvoerbaar voor gemeenten, aldus de koepelorganisatie.
Voor de zomer is het wetsvoorstel voor het nieuwe inburgeringsstelsel ter consultatie voorgelegd. De VNG reageerde hierop en uitte zorgen over de inrichting en financiering van het stelsel. Om dit laatste te onderbouwen liet de koepelorganisatie samen met het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) een onafhankelijk onderzoek uitvoeren. ‘Een goede doorrekening van de plannen is voor gemeenten cruciaal. In een tijd waarin gemeenten te kampen hebben met financiële tekorten, is er geen ruimte voor een nieuwe financiële tegenvaller,’ zo schrijft de VNG.
Kostenplaatje
De structurele uitvoeringskosten voor gemeenten van de nieuwe wet inburgering worden geraamd op 103,2 miljoen euro per jaar, aldus het advies in het rapport Veldonderzoek kosten nieuw inburgeringsstelsel (pdf). Van dit bedrag is 66,8 miljoen euro bedoeld voor loonkosten en 36,4 miljoen aan materiële kosten, bijvoorbeeld voor de inzet van tolken, de kosten van participatieverklaringstrajecten en maatschappelijke begeleiding. De VNG telt hier nog 94 miljoen bij op voor programmakosten: taalcursussen en oriëntatie op de arbeidsmarkt voor ruim 18.000 personen.
De financiële onderbouwing is samengevat in deze infographic. De kosten van ICT en lagere regelgeving moeten hierbij overigens nog verder worden uitgewerkt en gecompenseerd. Volgens de VNG zouden de voorlopige uitkomsten van onderzoek van het Centraal Plan Bureau onderschrijven dat er onvoldoende middelen worden vrijgemaakt.
‘Inhoudelijk en financieel onuitvoerbaar’
De wet is op deze manier inhoudelijk én financieel onuitvoerbaar voor gemeenten, zo schrijft de koepelorganisatie. Peter Heijkoop, wethouder in Dordrecht en voorzitter VNG-commissie PSI: ‘We hebben in gezamenlijkheid dit kostenonderzoek gedaan omdat we willen staan voor het succes van het stelsel. Nu is het aan het ministerie van SZW om voldoende middelen uit te trekken. Als dat niet gebeurt, zullen wij als gemeenten de wet niet uitvoeren.’
