• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
  • Skip to footer
  • Contact
  • Nieuwsbrief

Gemeente.nu

Nieuws voor gemeenten

  • Bedrijfsvoering
    • Aanbestedingen
    • AI
    • Belastingen
    • Burgerzaken
    • Communicatie
    • Digitalisering
    • Financiën
    • Ondernemersbeleid
    • Organisatie
    • Privacy
    • Vergunningen
  • Sociaal
    • Bijstand
    • Decentralisatie
    • Integratie
    • Jeugdzorg
    • Onderwijs
    • Ouderen
    • Schuldhulp
    • Sport
    • Werk
    • Wmo
  • Veiligheid
    • Boa
    • Cybersecurity
    • Evenementen
    • Handhaving
    • Ondermijning
    • Openbare orde
  • Ruimte & Milieu
    • Afval
    • Bodem
    • Bouw
    • Duurzaamheid
    • Energie
    • Infrastructuur
    • Leefomgeving
    • Omgevingswet
    • Smart city
  • Loopbaan
    • Cao
    • Integriteit
    • Leiderschap
    • Mobiliteit
    • Ontwikkeling
    • Pensioen
  • Bestuur
    • College
    • Gemeenteraad
    • Participatie
    • Samenwerking
    • Raadsledennieuws (archief)
  • Partners
    • KaFra Housing
    • KPN
    • Lefebvre Sdu
    • Segment
  • Whitepapers
  • Opleidingen

Opinie Afstand tot beheer Nationale Politie wordt groter

21 december 2011 door joostvalkhoff

Lees voor

De door de regering genoemde garanties op een maatschappelijke en bestuurlijke lokale inbedding van de politie zijn voorlopig niet erg overtuigend.

– VISIE – Prof. dr. ir. Jan Terpstra 

De plannen van de regering tot de invoering van de Nationale Politie worden op dit moment in hoog tempo uitgewerkt. Steeds duidelijker worden de contouren van de nieuwe organisatie. Tegelijk blijven er punten van zorg bestaan over de wijze waarop het nieuwe bestel vorm krijgt. In het volgende ga ik op twee van deze punten in, namelijk de lokale inbedding van de politie en de noodzaak van een institutioneel tegenwicht. 

Over het belang van een lokale maatschappelijke en bestuurlijke inbedding van de politie lijkt iedereen in Nederland het wel eens te zijn. Ook de regering benadrukt telkens weer dat de Nationale Politie haar basis moet hebben dicht bij de burger, in de wijk en in de gemeente. Ook volgens het recente (concept) Ontwerpplan van oktober 2011 moet het zwaartepunt van taakuitvoering van de nationale politie liggen op lokaal niveau.

De Burgemeester
De regering meent dat het nieuwe bestel daartoe voldoende garanties biedt doordat de gezagsrol van de burgemeester blijft, de functie van de lokale gezagsdriehoek wettelijk wordt vastgelegd en de daarin deelnemende partijen afspraken kunnen maken over de inzet van de politie. De positie van de burgemeester zou daarbij worden versterkt omdat deze zich kan beroepen op het door de gemeenteraad vastgestelde wettelijk verplichte integraal veiligheidsplan. Volgens de regering kan de burgemeester op grond hiervan de gezagrol concreter richting geven en zal zo de regierol van de gemeente worden versterkt.

Te vrezen valt echter dat deze garanties onvoldoende zullen zijn. Naar verwachting zal het voor burgemeesters in het nieuwe bestel lastiger worden hun gezag inhoud te geven. De afstand tot het beheer wordt voor hen groter. In een centraal georganiseerd bestel zal men zich binnen de politieorganisatie vermoedelijk vooral naar boven richten waar immers de middelen worden verdeeld en de prioriteiten worden vastgesteld. De kans is daarmee aanwezig dat niet meer het beheer het gezag volgt (het uitgangspunt dat tot nu toe gold), maar dat het beheer leidend wordt en dat het lokaal gezag maar moet proberen er het beste van te maken.

Vagere structuur
Tegelijk zal de ondersteuning aan het lokaal gezag vanuit het bestaande regionaal niveau verdwijnen. Daarvoor in de plaats komt een veel vagere structuur op het niveau van de tien afzonderlijke nieuwe gebieden. Het is nauwelijks voor te stellen wat voor richting, eenheid en overtuigingskracht een overleg zal opleveren tussen bijvoorbeeld de ongeveer tachtig burgemeesters in het gebied dat de provincies Gelderland en Overijssel beslaat. Voor de nieuwe en onduidelijke figuur van de regioburgemeester zal dit een enorme klus zijn.

Op lokaal niveau zal het lastiger worden de lokale driehoek goed in te vullen. Sterker dan nu moeten de afspraken die daar worden gemaakt, passen binnen van bovenaf en op afstand gemaakte kaders en afspraken. De afstemming met het lokaal veiligheidsbeleid zal vermoedelijk problematischer worden. De toegezegde wettelijke verankering van de gemeentelijke regierol zal hiervoor naar verwachting geen oplossing bieden. Aan de bestaande bevoegdheden die in de praktijk nu al gemeengoed zijn (als een periodiek gemeentelijk veiligheidsplan) worden geen nieuwe toegevoegd. Ook in de nieuwe situatie hebben gemeenten geen doorzettingsmacht. 

Justitiële partners
Ook in een nationaal bestel blijft van belang dat de politie intensief samenwerkt met andere partijen, zoals gemeenten, woningbouwcorporaties, bedrijven, welzijnswerk en scholen. Met de komst van de Nationale Politie wordt vooral de band met de justitiële partners versterkt. Niet voor niets wordt de gebiedsindeling van de politie gelijk aan die uit de gerechtelijke kaart. Het is echter niet onwaarschijnlijk dat deze versterking van de relatie tussen politie en justitie samen gaat met verzwakte mogelijkheden tot samenwerking met andere partners in de veiligheidszorg. Zo zal de aansluiting op de ontwikkelingen en initiatieven rond de veiligheidsregio onder druk komen te staan.

Dit geldt ook voor de samenwerking op lokaal niveau met partners en voor de afstemming met het lokaal veiligheidsbeleid. Te vrezen valt dat uiteindelijk de politie op grotere afstand komt van lokaal bestuur en lokale samenleving. De nu al bestaande tendens dat gemeenten als alternatief hiervoor hun eigen toezichts- en handhavingsapparaat ('de nieuwe gemeentepolitie') ontwikkelen, zal daardoor vermoedelijk worden versterkt. Of dat goed is voor de eenheid en het niveau van de beschikbare bevoegdheden op lokaal niveau, is echter de vraag.

In het thans nog bestaande bestel is vaak gewezen op het democratisch gat op lokaal niveau. Ondanks de bezwerende formules die op dit punt worden uitgesproken, is de kans groot dat in het nieuwe bestel dit gat nog groter wordt. Gemeenteraden krijgen nu weliswaar het recht gehoord te worden over een regionaal beleidsplan. De vraag is echter wat het 'horen' van enige tientallen gemeenteraden over één regionaal plan kan opleveren. De nu nog bestaande mogelijkheid om als gemeenteraad de burgemeester aan te spreken als lid van het regionaal college komt bovendien te vervallen.

Kortom, de door de regering genoemde garanties op een maatschappelijke en bestuurlijke lokale inbedding van de politie zijn voorlopig nog niet erg overtuigend. Dit geldt ook voor de stelling van de regering dat met de komst van het nieuwe bestel de politie nog dichter bij de burger komt dan nu al het geval is. Wishful thinking?   


Dit is een deel van een artikel dat is verschenen in het themanummer Nationale Politie van het Tijdschrift van de Politie. 

Het themanummer is hier gratis te downloaden >>

Tagged With: nationale politie, politie Filed Under: Blog, Openbare orde

Reageer
Vorige artikel
IT & beveiliging: Kolder in de polder
Volgende artikel
Samenwerken met emotie

Reader Interactions

GERELATEERD

Van Vollenhoven pleit voor wijkpolitie onder gezag burgemeester

Om de verbinding tussen samenleving en politie te herstellen, zouden burgemeesters en lokale officieren van justitie voor iedere wijk van een gemeente over een vast wijkteam moeten kunnen beschikken. ‘Door vele burgemeesters van de middelgrote en kleinere gemeenten wordt hun gezagsdragersfunctie over de politie als een wassen neus gezien,’ zo laat veiligheidsadviseur Pieter Van Vollenhoven... lees verder

Boa’s eind volgend jaar verplicht ‘neutraliteit uit te stralen’

Foto: ANP SEM VAN DER WAL Afgelopen maand waren buitengewoon opsporingsambtenaren (boa’s) onderwerp van gesprek. Over de versterking van hun positie, samenwerking met de politie, en hun inzet ondanks het lage lokale veiligheidsbudget. Een ander punt van discussie is de zogeheten neutrale uitstraling van boa’s in uniform. Minister Van Weel (Justitie en Veiligheid) maakte daarom... lees verder

‘Versterk het gelijkwaardigheidsgevoel tussen boa’s en politie’

Foto: ANP EVERT ELZINGA Op de Dag van de Boa, afgelopen 11 november, stond de positie en rol van de boa (buitengewoon opsporingsambtenaar) anno 2024 centraal. Burgemeester van Woudenberg Magda Jansen – van Harten ging in op de ontwikkelingen in haar eigen gemeente en op de samenwerking tussen politie en handhavers in bredere zin. In... lees verder

Geef een reactie Reactie annuleren

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Primary Sidebar

TOPVACATURES

Meer vacatures

LAATSTE ARTIKELEN

Tweede Kamer stemt voor woningwet die voorrang statushouders verbiedt

4 juli 2025

Bermgras als basis voor bouwpanelen of bodemverbeteraar

4 juli 2025

houten huis fabriek

Groene woningbouw noodzakelijk voor CO₂-reductie

3 juli 2025

Wijzigingen wetten en regels voor gemeenten per 1 juli 2025

2 juli 2025

Lokale journalistiek toekomstbestendig maken

2 juli 2025

GEMEENTE.NU PARTNERS

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’
  • Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’

‘Alles onder de Wet open overheid is openbaar, tenzij…’
  • Segment

‘Alles onder de Wet open overheid is openbaar, tenzij…’

‘Nieuwe locatie voor een school roept vaak weerstand op’
  • Segment

‘Nieuwe locatie voor een school roept vaak weerstand op’

Crisisbeheer: voorbereiden op cyberaanvallen 
  • Segment

Crisisbeheer: voorbereiden op cyberaanvallen 

Vernieuwend opleidingsaanbod gebiedsontwikkeling
  • Segment

Vernieuwend opleidingsaanbod gebiedsontwikkeling

Leergang Ambtelijk Vakmanschap: groeien als ambtenaar
  • Segment

Leergang Ambtelijk Vakmanschap: groeien als ambtenaar

‘Het oliemannetje in de gemeentelijke machine’
  • Segment

‘Het oliemannetje in de gemeentelijke machine’

Nieuwe trainingen informatieveiligheid bij Segment
  • Segment

Nieuwe trainingen informatieveiligheid bij Segment

Eigen academie Maastricht biedt medewerkers ruime keuze
  • Segment

Eigen academie Maastricht biedt medewerkers ruime keuze

Burgerzaken gaat terug naar school: een nieuw concept
  • Segment

Burgerzaken gaat terug naar school: een nieuw concept

20 juni: Informatiebijeenkomst Diplomalijnen NLQF-6
  • Segment

20 juni: Informatiebijeenkomst Diplomalijnen NLQF-6

Vijf adviezen om je team up-to-date te houden
  • Segment

Vijf adviezen om je team up-to-date te houden

De drie p’s van Segment
  • Segment

De drie p’s van Segment

Segment: partner in gemeentelijke ontwikkeling
  • Segment

Segment: partner in gemeentelijke ontwikkeling

De Wet open overheid is voor iedereen relevant
  • Segment

De Wet open overheid is voor iedereen relevant

Het diploma Burgerzaken haal je bij Segment
  • Segment

Het diploma Burgerzaken haal je bij Segment

‘Neem je bivak en je matties mee’
  • Segment

‘Neem je bivak en je matties mee’

Warmdraaien voor de Omgevingswet: praktische kennis voor een naadloze overgang 
  • Segment

Warmdraaien voor de Omgevingswet: praktische kennis voor een naadloze overgang 

Vijf tips voor een betere dienstverlening en klantgerichtheid
  • Segment

Vijf tips voor een betere dienstverlening en klantgerichtheid

‘Een feestje van de ceremonie maken’
  • Segment

‘Een feestje van de ceremonie maken’

Van bestemmingplan naar omgevingsplan
  • Segment

Van bestemmingplan naar omgevingsplan

Bereid je voor op extra paspoort- en ID-kaartaanvragen
  • Segment

Bereid je voor op extra paspoort- en ID-kaartaanvragen

Professioneel risicomanagement steeds belangrijker
  • Segment

Professioneel risicomanagement steeds belangrijker

Aan de slag met de Wet open overheid
  • Segment

Aan de slag met de Wet open overheid

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 
  • Segment

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 

Zomerkorting bij Segment! 
  • Segment

Zomerkorting bij Segment! 

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 
  • Segment

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden
  • Segment

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen
  • Segment

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou
  • Segment

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips
  • Segment

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips

Zo kom je tot een robuuste begroting
  • Segment

Zo kom je tot een robuuste begroting

Vijf redenen om voor Segment te kiezen
  • Segment

Vijf redenen om voor Segment te kiezen

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’
  • Segment

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’

Eerste Hulp bij Verkiezingen
  • Segment

Eerste Hulp bij Verkiezingen

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit
  • Segment

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’
  • Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’


Footer

Snel naar

  • Aanbestedingen
  • AI
  • Financiën
  • Handhaving
  • Integriteit
  • Leefomgeving

Meer Gemeente.nu

  • Nieuwsbrief
  • Facebook
  • Twitter
  • Linkedin
  • Events

Help

  • Adverteren
  • Contact
  • Spelregels

Powered by Lefebvre Sdu

  • Disclaimer
  • Privacy Statement & Cookieverklaring
lefebvre SDU