De gemeente Den Haag heeft bestuurlijk onzorgvuldig gehandeld rond het toelaten van de vreugdevuren bij de jaarwisseling. Dat zeggen deskundigen tegen Gemeente.nu. Wat gebeurde er bijvoorbeeld met de vergunningaanvraag die voor het eerst werd ingediend?
Update: de vergunningaanvraag had geen betrekking op het evenement zelf, heeft de gemeente na publicatie van dit artikel toegelicht.
In de 25-jarige traditie van de vreugdevuren lag er nooit een vergunning aan ten grondslag, zei burgemeester Pauline Krikke woensdag. Vreemd genoeg doken afgelopen oktober en november wel plotseling bekendmakingen van vergunningaanvragen op. Wat de achtergrond hiervan is en wat daarop precies is besloten, blijft tot dusver gissen. Navraag leverde geen opheldering op van het stadsbestuur.
Aanvraag voor ‘klein evenement’
De vergunningaanvragen voor het strand van Scheveningen en Duindorp zijn ook opvallend omdat ze niet conform de beleidsregels van de gemeente zijn. De vreugdevuren worden in het Gemeenteblad aangeduid als ‘klein evenement’. Die categorie hanteert Den Haag voor een maximum van 25.000 bezoekers, blijkt uit de Leidraad evenementenvergunningen (pdf). De organisatoren van de vreugdevuren claimden de laatste jaren veel meer, tot 300.000 of zelfs 500.000 bezoekers te trekken.
Gesprekken op achtergrond
‘Het is vreemd dat die publicatie zo heeft plaatsgevonden voor een evenement waarover al jaren veel discussie is vanwege de veiligheid,’ zegt Jon Schilder, hoogleraar staats- en bestuursrecht aan de Vrije Universiteit. ‘Op de achtergrond werden nota bene gesprekken gevoerd tussen het gemeentebestuur en de organisatie.’ Hij doelt op afspraken in convenanten, die niet openbaar lijken te zijn. Ook die geheimzinnigheid vindt Schilder apart, ‘juist als het gaat om de publieke veiligheid’.
Onzorgvuldig handelen
Maar de kernvraag is toch wel: hoe is het mogelijk dat een kwart eeuw lang steeds hoger oplopende vuurstapels verschijnen zonder vergunning? ‘Het wijst in ieder geval op onzorgvuldig bestuurlijk handelen,’ zegt Schilder. ‘Afspraken in een convenant mogen niet structureel in de plaats komen van vergunningen. Alleen al vanwege het ontbreken van de mogelijkheid om bezwaar te maken tegen dergelijke afspraken,’ beaamt Rob de Greef, kenner van het gemeenterecht en columnist van deze site.
Reden voor aansprakelijkheid?
Ook Veeru Mewa van Beer advocaten in Amsterdam, gespecialiseerd in aansprakelijkheidsrecht, vindt de Haagse aanpak onzorgvuldig. ‘Als de vergunningverlening een ratjetoe is én de veiligheidsmaatregelen blijken achteraf onvoldoende, dan zou dat samen aansprakelijkheid kunnen opleveren,’ aldus de jurist. ‘Zeker als er ook sprake zou zijn van letselschade. Maar omdat er gelukkig niemand gewond is geraakt, voorzie ik eerder dat verzekeraars dit oplossen dan dat er langdurig zal worden geprocedeerd.’
Onrechtmatig of nalatigheid
Bestuurlijke onzorgvuldigheid is nog niet hetzelfde als onrechtmatig handelen of nalatigheid, benadrukken de deskundigen. ‘Daarvoor is vooral van belang of besluiten op de juiste gronden, zoals openbare orde en veiligheid, zijn genomen. En of de overheid voldoende toezicht hield op de handhaving van veiligheidsvoorschriften. Ook dat is in dit geval allemaal de vraag,’ zegt Schilder.
