• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
  • Skip to footer
  • Contact
  • Nieuwsbrief

Gemeente.nu

Nieuws voor gemeenten

  • Bedrijfsvoering
    • Aanbestedingen
    • AI
    • Belastingen
    • Burgerzaken
    • Communicatie
    • Digitalisering
    • Financiën
    • Ondernemersbeleid
    • Organisatie
    • Privacy
    • Vergunningen
  • Sociaal
    • Bijstand
    • Decentralisatie
    • Integratie
    • Jeugdzorg
    • Onderwijs
    • Ouderen
    • Schuldhulp
    • Sport
    • Werk
    • Wmo
  • Veiligheid
    • Boa
    • Cybersecurity
    • Evenementen
    • Handhaving
    • Ondermijning
    • Openbare orde
  • Ruimte & Milieu
    • Afval
    • Bodem
    • Bouw
    • Duurzaamheid
    • Energie
    • Infrastructuur
    • Leefomgeving
    • Omgevingswet
    • Smart city
  • Loopbaan
    • Cao
    • Integriteit
    • Leiderschap
    • Mobiliteit
    • Ontwikkeling
    • Pensioen
  • Bestuur
    • College
    • Gemeenteraad
    • Participatie
    • Samenwerking
    • Raadsledennieuws (archief)
  • Partners
    • KaFra Housing
    • KPN
    • Lefebvre Sdu
    • Segment
  • Whitepapers
  • Opleidingen

Burgerberaad is aan opmars bezig

13 februari 2024 door Niobe Moen

Lees voor

Dit jaar worden bijna 30 burgerberaden georganiseerd, nagenoeg een vertienvoudiging ten opzichte van 2022. Nog eens tientallen gemeenten overwegen het. Deze snelle groei kan een afbreukrisico vormen, aldus Bureau Burgerberaad dat 10 gouden regels opstelde voor een burgerberaad met impact. 

Via een burgerberaad helpen inwoners de gemeente bij de aanpak van complexe maatschappelijke thema’s. Dat varieert van zorg, huisvesting en klimaat tot de jaarwisseling, vergrijzing en de energietransitie. Verschillende gemeenten gebruiken het instrument momenteel bijvoorbeeld voor het inzamelen van ideeën over afvalverwerking. De burgers die aan zo’n beraad meedoen, bedenken gezamenlijk nieuwe ideeën, inzichten en adviezen die gemeenten bij het maken van beleid kunnen gebruiken.

De burgerberaden vinden intussen plaats door het hele land, dit jaar staan er 30 op de rol. ‘En in minimaal 60 gemeenten en provincies leven plannen om ook zo’n beraad te organiseren,’ schrijft expertisecentrum Bureau Burgerberaad. 

Risico op schijnparticipatie

Volgens directeur Eva Rovers is het betrekken van inwoners cruciaal bij de aanpak van grote maatschappelijke problemen. ‘Uit burgerberaden die wereldwijd hebben plaatsgevonden, blijkt dat inwoners vanuit hun verschillende achtergronden en levenservaring tot haalbare, constructieve oplossingen komen. De opmars van burgerberaden in Nederland laat zien dat veel gemeenten dit beseffen. Dat stemt ons hoopvol, maar juist in dat succes schuilt ook een risico. Als burgerberaden niet goed worden uitgevoerd, wordt het schijnparticipatie. Daarom zeggen wij tegen overheden: doe het goed of doe het niet.’

Kwaliteit bepaalt impact 

Het bureau waarschuwt verder voor het afbreukrisico als een burgerberaad niet goed wordt uitgevoerd. De kwaliteit van burgerberaden bepaalt de impact. Er zijn volgens directeur Rovers goede voorbeelden in Nederland, maar ook beraden die niet voldoen aan de basisvoorwaarden zoals voldoende tijd, een goede gewogen loting of opvolging van de uitkomsten door de politiek. Als een beraad z’n potentie niet waarmaakt, kan dat afbreuk doen aan het instrument en het groeiende wantrouwen onder burgers richting politiek aanwakkeren.

Tien gouden regels

Bureau Burgerberaad stelde daarom 10 gouden regels op. Dat gebeurde op basis van principes van de OESO, praktijkervaring en lessen uit het buitenland. Het zijn internationaal erkende voorwaarden die voor meer zeggenschap van inwoners en haalbare oplossingen voor complexe problemen kunnen zorgen.

Regel 1: Vertrouw inwoners, hun kennis en levenservaring zijn cruciaal. Zorg daarom dat zij zeggenschap hebben over het proces. Als overheid blijf je op afstand en laat je het ontwerp, de samenstelling van het programma en de uitvoering van het burgerberaad over aan een onafhankelijke organisatie. 

Regel 2: Stel een open, ambitieuze, niet sturende vraag. Zorg dat deze specifiek en begrijpelijk is. Een goede vraag geeft aan wat het probleem is, maar stuurt niet in de richting van een bepaalde oplossing. 

Regel 3: Zorg vooraf voor een duidelijk mandaat en een plan voor politieke opvolging. 

Regel 4: Pas een gewogen loting toe om een goede afspiegeling van de samenleving aan tafel te krijgen. Een gewogen loting loopt in twee rondes. Tijdens de eerste ronde worden er willekeurig inwoners geloot. In de tweede ronde wordt een weging toegepast op bijvoorbeeld leeftijd, geslacht, postcodegebied en opleidingsniveau.

Regel 5: Een burgerberaad verdient tijd. Stel daarom voldoende tijd en middelen beschikbaar voor voorbereiding en uitvoering. Uit onderzoek en de praktijk blijkt dat deelnemers minimaal 40 uur nodig hebben om tot weloverwogen aanbevelingen te komen. ‘Dit is een absoluut minimum: veel nationale burgerbaden in het buitenland duurden 5 tot 7 weekenden,’ aldus het bureau.

Regel 6: Neem drempels voor deelname weg. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een dagvergoeding,  kinderopvang, taalbuddy’s en gebarentolk.

Regel 7: Zorg dat iedereen ongeacht opleidingsniveau mee kan doen. Gebruik verschillende vormen van kennisoverdracht. Denk naast teksten en presentaties, ook aan video’s of serious games die helpen een onderwerp te begrijpen en afwegingen te maken.

Regel 8: Faciliteer dialoog in plaats van debat door kundige gespreksbegeleiding. Uitwisselen is belangrijker dan overtuigen.

Regel 9: Ontwikkel een publiekscampagne om de samenleving te betrekken. 

Regel 10: Monitor de uitkomsten, evalueer het proces, leer en herhaal. ‘Geen enkel burgerberaad zal meteen perfect zijn; leer van de dingen die minder goed zijn gegaan en versterk de elementen die goed waren. Gebruik die inzichten om een volgend burgerberaad verder te verbeteren.’

Tagged With: burgerberaad, inspraak, participatie Filed Under: Bestuur, Participatie

Reageer
Vorige artikel
IJslandse preventieaanpak populair onder gemeenten
Volgende artikel
Digitale burgerparticipatie op touw zetten

Reader Interactions

GERELATEERD

Raadsleden lekenbestuur of professionals

Kabinet steekt miljoenen in versterking lokale politiek

Het kabinet gaat structureel € 1 miljoen meer investeren in opleiding en ondersteuning van politieke ambtsdragers zoals wethouders en raadsleden. Ook wordt er gekeken naar maatregelen om dit politieke vak aantrekkelijker te maken, bijvoorbeeld door het verminderen van de werkdruk.

Draagvlak vergroten voor zonneparken

Beleidsmakers moeten omwonenden en andere belanghebbenden vroegtijdig betrekken bij het ontwerp van zonneparken. Dit stelt Merel Enserink in haar proefschrift. Daarbij moet er een betere balans komen tussen de belangen van verschillende betrokkenen. Niet alleen technische en economische aspecten, maar ook de omgeving en sociaal-culturele doelen moeten aandacht krijgen. Dat zorgt voor betere zonneparken en voor meer draagvlak.

Opinie Evaluatie Omgevingswet: we hebben allemaal gelijk

We moeten tot 2028 wachten op de grote evaluatie van de Omgevingswet, maar de daartoe ingestelde commissie kwam recent met haar eerste reflectierapport. Hoewel dit geen schokkende nieuwe inzichten bevat, vond ik het bijzonder verhelderend. Het laat zien dat iedereen gelijk had. Hoe fijn is dat! Ajax en Feyenoord hebben fans en haters, blijkbaar geldt... lees verder

Geef een reactie Reactie annuleren

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Primary Sidebar

TOPVACATURES

Meer vacatures

LAATSTE ARTIKELEN

Tweede Kamer stemt voor woningwet die voorrang statushouders verbiedt

4 juli 2025

Bermgras als basis voor bouwpanelen of bodemverbeteraar

4 juli 2025

houten huis fabriek

Groene woningbouw noodzakelijk voor CO₂-reductie

3 juli 2025

Wijzigingen wetten en regels voor gemeenten per 1 juli 2025

2 juli 2025

Lokale journalistiek toekomstbestendig maken

2 juli 2025

GEMEENTE.NU PARTNERS

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’
  • Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’

‘Alles onder de Wet open overheid is openbaar, tenzij…’
  • Segment

‘Alles onder de Wet open overheid is openbaar, tenzij…’

‘Nieuwe locatie voor een school roept vaak weerstand op’
  • Segment

‘Nieuwe locatie voor een school roept vaak weerstand op’

Crisisbeheer: voorbereiden op cyberaanvallen 
  • Segment

Crisisbeheer: voorbereiden op cyberaanvallen 

Vernieuwend opleidingsaanbod gebiedsontwikkeling
  • Segment

Vernieuwend opleidingsaanbod gebiedsontwikkeling

Leergang Ambtelijk Vakmanschap: groeien als ambtenaar
  • Segment

Leergang Ambtelijk Vakmanschap: groeien als ambtenaar

‘Het oliemannetje in de gemeentelijke machine’
  • Segment

‘Het oliemannetje in de gemeentelijke machine’

Nieuwe trainingen informatieveiligheid bij Segment
  • Segment

Nieuwe trainingen informatieveiligheid bij Segment

Eigen academie Maastricht biedt medewerkers ruime keuze
  • Segment

Eigen academie Maastricht biedt medewerkers ruime keuze

Burgerzaken gaat terug naar school: een nieuw concept
  • Segment

Burgerzaken gaat terug naar school: een nieuw concept

20 juni: Informatiebijeenkomst Diplomalijnen NLQF-6
  • Segment

20 juni: Informatiebijeenkomst Diplomalijnen NLQF-6

Vijf adviezen om je team up-to-date te houden
  • Segment

Vijf adviezen om je team up-to-date te houden

De drie p’s van Segment
  • Segment

De drie p’s van Segment

Segment: partner in gemeentelijke ontwikkeling
  • Segment

Segment: partner in gemeentelijke ontwikkeling

De Wet open overheid is voor iedereen relevant
  • Segment

De Wet open overheid is voor iedereen relevant

Het diploma Burgerzaken haal je bij Segment
  • Segment

Het diploma Burgerzaken haal je bij Segment

‘Neem je bivak en je matties mee’
  • Segment

‘Neem je bivak en je matties mee’

Warmdraaien voor de Omgevingswet: praktische kennis voor een naadloze overgang 
  • Segment

Warmdraaien voor de Omgevingswet: praktische kennis voor een naadloze overgang 

Vijf tips voor een betere dienstverlening en klantgerichtheid
  • Segment

Vijf tips voor een betere dienstverlening en klantgerichtheid

‘Een feestje van de ceremonie maken’
  • Segment

‘Een feestje van de ceremonie maken’

Van bestemmingplan naar omgevingsplan
  • Segment

Van bestemmingplan naar omgevingsplan

Bereid je voor op extra paspoort- en ID-kaartaanvragen
  • Segment

Bereid je voor op extra paspoort- en ID-kaartaanvragen

Professioneel risicomanagement steeds belangrijker
  • Segment

Professioneel risicomanagement steeds belangrijker

Aan de slag met de Wet open overheid
  • Segment

Aan de slag met de Wet open overheid

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 
  • Segment

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 

Zomerkorting bij Segment! 
  • Segment

Zomerkorting bij Segment! 

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 
  • Segment

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden
  • Segment

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen
  • Segment

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou
  • Segment

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips
  • Segment

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips

Zo kom je tot een robuuste begroting
  • Segment

Zo kom je tot een robuuste begroting

Vijf redenen om voor Segment te kiezen
  • Segment

Vijf redenen om voor Segment te kiezen

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’
  • Segment

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’

Eerste Hulp bij Verkiezingen
  • Segment

Eerste Hulp bij Verkiezingen

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit
  • Segment

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’
  • Segment

‘Met een integrale aanpak kun je de jeugd beter helpen’


Footer

Snel naar

  • Aanbestedingen
  • AI
  • Financiën
  • Handhaving
  • Integriteit
  • Leefomgeving

Meer Gemeente.nu

  • Nieuwsbrief
  • Facebook
  • Twitter
  • Linkedin
  • Events

Help

  • Adverteren
  • Contact
  • Spelregels

Powered by Lefebvre Sdu

  • Disclaimer
  • Privacy Statement & Cookieverklaring
lefebvre SDU