‘Wob misbruikt voor innen dwangsom’

Sinds het invoeren van de Wet dwangsom krijgen steeds meer gemeenten het idee dat verkapte Wob-verzoeken door inwoners gebruikt worden om wat bij te verdienen.

“We dachten: liever snel betalen dan verzanden in ellenlange procedures”, zegt woordvoerder Henk Ruijs van de gemeente Grave in NRC Next over de reden van de commissie bezwaarschriften ook bij twijfel de maximum dwangsom van 1260 euro te betalen. “We hebben een lage ambtelijke bezetting.”

Grave spreekt van zure les na het ontvangen van verkapte Wob-verzoeken. De gemeente ontving namelijk twee identieke Wob-verzoeken per fax over hondenpoep, vlak na elkaar verstuurd. De eerste fax werd binnen de geldende tijd beantwoord; de tweede is verdwenen. Het betalen van de dwangsom, toen de termijn voor het tweede, identieke verzoek was verstreken, werd “tandenknarsend” betaald, laat de woordvoerder weten.

Het vermoeden is nog steeds dat het de indiener van de verzoeker om het geld was te doen.

Wet openbaarheid van bestuur
De Wob is een belangrijke wet. Wetenschappers, journalisten en mensen die niet meteen beroepsmatig zijn geïnteresseerd in de informatie van de lokale overheid hebben hier in beginsel recht op. Sinds 2009 moet hun verzoek binnen zes weken behandeld zijn. Anders dreigt het betalen van een dwangsom. Sinds deze plicht, met het invoeren van de Wet dwangsom, vermoeden steeds meer gemeenten volgens de VNG dat inwoners de reageertermijn ook misbruiken voor eigen, financieel gewin.

Een veelgbruikte methode is het sturen van een open sollicitaite met daarin ook een Wob-verzoek, vaak op de tweede pagina van de brief en niet overduidelijk verwoord. De medewerkers van de afdeling personeelszaken kan hier vrij eenvoudig overheen lezen. Officieel is de gemeente dan te laat met reageren. De vraag van de zogenaamde sollicitant om te betalen volgt daarna snel.

Weigeren
Niet alle gemeenten zijn bang voor procedures vanwege de Wet dwangsom. Molenwaard en Bergambacht stellen in het dagblad dat ze niet gaan betalen na de truc met de identieke verzoeken door twee faxen te sturen. We doen niet mee aan je spelletje, liet Bergambacht de indiener weten, die zijn faxen midden in de nacht had verstuurd. De bezwaartermijn is vervolgens verstreken en waarschijnlijk op geld beluste inwoner liet niet meer van zich horen. Er komt geen zaak.