• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
  • Skip to footer
  • Contact
  • Nieuwsbrief

Gemeente.nu

Nieuws voor gemeenten

  • Bedrijfsvoering
    • Aanbestedingen
    • Belastingen
    • Big data
    • Burgerzaken
    • Communicatie
    • Digitalisering
    • Financiën
    • Ondernemersbeleid
    • Organisatie
    • Privacy
    • Vergunningen
  • Sociaal
    • Bijstand
    • Decentralisatie
    • Integratie
    • Jeugdzorg
    • Onderwijs
    • Ouderen
    • Schuldhulp
    • Sport
    • Werk
    • Wmo
  • Veiligheid
    • Boa
    • Cybersecurity
    • Evenementen
    • Handhaving
    • Ondermijning
    • Openbare orde
  • Ruimte & Milieu
    • Afval
    • Bodem
    • Bouw
    • Duurzaamheid
    • Energie
    • Infrastructuur
    • Leefomgeving
    • Omgevingswet
    • Smart city
  • Loopbaan
    • Cao
    • Integriteit
    • Leiderschap
    • Mobiliteit
    • Ontwikkeling
    • Pensioen
  • Bestuur
    • College
    • Gemeenteraad
    • Participatie
    • Samenwerking
    • Raadsledennieuws (archief)
  • Partners
    • Centric
    • Segment
    • TAUW
    • Sdu VIND
    • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)
    • Sdu VIND Inkoop en Aanbesteding
  • Whitepapers
  • Opleidingen

Opinie Wet open overheid: verplichting of kans?  

17 mei 2022 door Paul Deurvorst

Wet open overheid gemeenten een kans

Op 1 mei is de Wet open overheid (Woo) in werking getreden. Een initiatiefwet met als doel meer overheidsinformatie openbaar te maken. Lokale overheden kunnen de nieuwe Woo beter niet zien als de zoveelste verplichting, maar als een kans: om taken effectiever uit te voeren, en om het vertrouwen in de gemeente te ondersteunen.

Meest in het oog springend is de plicht om – gefaseerd – elf informatiecategorieën actief openbaar te maken. Daarnaast gaat de huidige Wet openbaarheid van bestuur (Wob) over in de Woo en worden termijnen en uitzonderingsgronden aangescherpt. Wordt dit het zoveelste pakket nieuwe informatieverplichtingen uit Den Haag?

Informatiehuishouding overheid

Het risico bestaat dat de Woo bij veel organisaties belandt op de lijst van ‘moetjes’ en bij gebrek aan middelen en bestuurlijke aandacht uiteindelijk zal verzanden in uitvoeringsproblemen. Dat leidt af van het doel van de Woo. En van het achterliggende, fundamentele probleem: de informatiehuishouding van de overheid.

Hier ligt tegelijk een grote kans. De afgelopen decennia is door digitalisering en afbouw van de traditionele – op papier gerichte – archieffuncties, de toegankelijkheid van overheidsinformatie sterk afgenomen. Paradoxaal: de hoeveelheid overheidsinformatie is geëxplodeerd, maar het vinden van de juiste informatie wordt steeds moeilijker.

Informatie is vaak verspreid opgeslagen, in soms slecht toegankelijke systemen of (persoonlijke) netwerkmappen en mailboxen. Deze versnippering zien we in het bijzonder bij gemeenten, met hun grote diversiteit aan bedrijfsprocessen en informatiesystemen. Het belemmert niet alleen het afhandelen van informatieverzoeken onder de Wob of nu de Woo, maar ook het zoeken naar relevante informatie door ambtenaren zelf.

Zorgplicht

De initiatiefnemers van de Woo hebben dat onderkend en daarom – in lijn met wat reeds in de Archiefwet staat – een zorgplicht opgenomen. Overheden moeten maatregelen treffen om documenten die ze ontvangen of vervaardigen in ‘goed, geordende en toegankelijke staat’ te houden.

Hiermee dient de Woo als aanleiding om de verwaarloosde informatiehuishouding op orde te brengen. Je kan dit vooral zien als een verplichting, in de trant van ‘we hebben ons huis een tijdlang niet onderhouden en gaan nu een plan opstellen’. Dit is wat de rijksoverheid doet met het meerjarenplan Open op Orde, naar aanleiding van de toeslagenaffaire.

In onze adviespraktijk zien we als PBLQ dat gemeenten een stap verder kunnen gaan door verplichtingen te koppelen aan maatschappelijke uitdagingen. Uitdagingen waarbij het vertrouwen van burgers in de overheid centraal staat. Noodzakelijk vertrouwen, omdat de komende jaren tal van (pijnlijke) keuzes gemaakt moeten worden.

Niet dat het openbaar maken van documenten nu meteen leidt tot meer vertrouwen in gemeenten. Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat dat niet het geval is. Maar, de burgers en samenleving in een vroegtijdig stadium meenemen in beleids- en planvorming kan wel helpen om het vertrouwen niet verder te laten dalen. Hier komt de Woo van pas, want dit vereist een fundamenteel andere opzet van dossiervorming binnen de gemeente.

Betrekken vooraf

Door al vroeg beleidsalternatieven, afwegingen, onderliggende data en dergelijke te delen, wordt de samenleving meer betrokken bij de uiteindelijke keuzes. Gemeenten moeten zich daarom steeds meer de vraag durven stellen, welke informatie wanneer openbaar moet worden gemaakt. Van informeren achteraf, naar betrekken vooraf.

De uitdaging daarbij is die informatie goed te doseren, en toe te snijden op doelgroepen. De burger is niet gebaat bij grote hoeveelheden documenten in ambtelijk jargon, maar wil zinvolle en begrijpelijke informatie. Waar nodig voorzien van toelichting. Direct belanghebbenden, wetenschappers, journalisten en politici zullen meer oog hebben voor de precieze formuleringen van beleid, plannen en besluiten.

Bestuurlijk niveau

Op deze wijze verandert de Woo van een verplichting in een kans. Voor gemeenten om hun taken effectiever uit te voeren, in lijn met de bepaling in de Woo om – uit eigen beweging – zoveel mogelijk informatie openbaar te maken. Gemeenten hebben daarmee ook de vrijheid om keuzes te maken en prioriteiten te stellen. Dat laatste rechtvaardigt dan weer aandacht op bestuurlijk niveau voor de Woo.

Paul Deurvorst is adviseur bij PBLQ

Tagged With: Wet open overheid (Woo), Wob Filed Under: Bedrijfsvoering, Blog, Communicatie

Reageer
Vorige artikel
Stelselmatig onderzoek naar personen schendt de privacy
Volgende artikel
'Orde op zaken nodig bij lokale aanpak zorgfraude'

Reader Interactions

GERELATEERD

Vanaf begin 2023 informatie openbaar maken vanuit de Woo

Door de Wet open overheid (Woo) moeten gemeenten bepaalde informatie actief openbaar gaan maken. Er zijn afspraken gemaakt over de implementatiestrategie en welke informatie als eerste geplaatst moet worden vanaf begin volgend jaar, zoals vergaderstukken en convenanten. Op 1 mei is de Woo gedeeltelijk ingegaan. De opvolger van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) regelt... lees verder

Woo vervangt Wob

Op 1 mei is de Wet open overheid (Woo) gedeeltelijk ingegaan. Het is de opvolger van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) en regelt het recht van burgers op informatie van de overheid. Een belangrijk verschil met de Wob is dat, naast informatieverstrekking op verzoek, overheidsorganisaties ook verplicht zelf informatie openbaar moeten maken. Al gaat... lees verder

Black box Wet open overheid

Opinie De gesloten deuren van de Wet open overheid

Al in 2016 nam de Tweede Kamer de Wet open overheid aan. Die moet de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) opvolgen en voor meer actieve openbaarmaking zorgen. Niet alleen de klassieke overheidsorganen vallen onder de nieuwe wet, maar ook koepelorganisaties zoals de VNG, IPO en Unie van Waterschappen, en mogelijk privaatrechtelijke rechtspersonen. Althans, daar leek... lees verder

Geef een antwoord Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Primary Sidebar

GEMEENTEVACATURES

Beleidsadviseur wonen – VNG (Vereniging van Gemeenten)

Meer vacatures

LAATSTE ARTIKELEN

Woo

Aan de slag met de Wet open overheid

3 februari 2023

Stakingen gemeenteambtenaren breiden zich uit

2 februari 2023

ININ Gemeente_nu

‘We hebben nu écht inzicht in onze data en financiën. Dat smaakt naar meer.’

2 februari 2023

Bijna twee jaar celstraf geëist tegen ex-wethouder De Mos

2 februari 2023

Grote privacyrisico’s bij centrale opslag paspoortgegevens

1 februari 2023

GEMEENTE.NU PARTNERS

Aan de slag met de Wet open overheid
  • Segment

Aan de slag met de Wet open overheid

Opinie Standaardisatie nodig om Common Ground van de grond te krijgen
  • Centric

Opinie Standaardisatie nodig om Common Ground van de grond te krijgen

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 
  • Segment

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 

Opinie Common Ground moet breder gedragen worden
  • Centric

Opinie Common Ground moet breder gedragen worden

Zomerkorting bij Segment! 
  • Segment

Zomerkorting bij Segment! 

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 
  • Segment

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden
  • Segment

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen
  • Segment

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou
  • Segment

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou

Compleet juridisch cursusprogramma voor de waterschapwereld
  • Segment

Compleet juridisch cursusprogramma voor de waterschapwereld

Risico’s en kansen van Common Ground
  • Centric

Risico’s en kansen van Common Ground

Maak medewerkers bewust van cybersecurity
  • Centric

Maak medewerkers bewust van cybersecurity

Digitaliseren in Rotterdam: ‘Volledig vanuit één systeem werken’
  • Centric

Digitaliseren in Rotterdam: ‘Volledig vanuit één systeem werken’

Centric en Arda vergroten securitybewustzijn binnen organisaties
  • Centric

Centric en Arda vergroten securitybewustzijn binnen organisaties

Centric en DiVault, voor duurzaam toegankelijke gemeenten
  • Centric

Centric en DiVault, voor duurzaam toegankelijke gemeenten

‘Co-creatie’ betekent nog niet vanzelf maatwerk 
  • Centric

‘Co-creatie’ betekent nog niet vanzelf maatwerk 

Digitale terinzagelegging volgens Common Ground
  • Centric

Digitale terinzagelegging volgens Common Ground

Blog – Delen die data: Omgevingswet is niet gebaat bij eilandjes
  • Centric

Blog – Delen die data: Omgevingswet is niet gebaat bij eilandjes

‘Kredieten niet klakkeloos verstrekken, maar ook niet blind afwijzen’
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

‘Kredieten niet klakkeloos verstrekken, maar ook niet blind afwijzen’

Blog – Gebruiksgemak is ook werk uit handen nemen
  • Centric

Blog – Gebruiksgemak is ook werk uit handen nemen

Voorbereid op de piek in Bbz-aanvragen?
  • Centric

Voorbereid op de piek in Bbz-aanvragen?

Er is een nieuwe Schulden Monitor!
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

Er is een nieuwe Schulden Monitor!

Podcast – Rechtmatigheid implementeren in de organisatie
  • Segment

Podcast – Rechtmatigheid implementeren in de organisatie

Blog – Nuchter innoveren met Rotterdam
  • Centric

Blog – Nuchter innoveren met Rotterdam

Strategische samenwerking Energiemissie en Centric rond e-factureren
  • Centric

Strategische samenwerking Energiemissie en Centric rond e-factureren

Blog – Innovatie die echt meerwaarde levert
  • Centric

Blog – Innovatie die echt meerwaarde levert

‘Uitfilteren loos alarm maakt vroegsignalering schulden efficiënter’
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

‘Uitfilteren loos alarm maakt vroegsignalering schulden efficiënter’

Vroegsignalering: de eerste ervaringen
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

Vroegsignalering: de eerste ervaringen

Kijk terug: BOA Webinar over groei van de handhaving
  • Segment

Kijk terug: BOA Webinar over groei van de handhaving

Innovaties Burgerzaken: ‘Meer gemak voor inwoners en professionals’
  • Centric

Innovaties Burgerzaken: ‘Meer gemak voor inwoners en professionals’

Auditbare veiligheid op het gebied van wachtwoorden
  • Centric

Auditbare veiligheid op het gebied van wachtwoorden

Stichting BKR ziet afname aantal kredieten en betalingsproblemen
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

Stichting BKR ziet afname aantal kredieten en betalingsproblemen

Podcast 25 jaar opleiden in de publieke sector
  • Segment

Podcast 25 jaar opleiden in de publieke sector

Súdwest-Fryslân zet de kracht van data op de kaart
  • Centric

Súdwest-Fryslân zet de kracht van data op de kaart

‘Een nieuw paspoort is geen boek dat je even koopt’
  • Centric

‘Een nieuw paspoort is geen boek dat je even koopt’

Opleidingen Omgevingswet voor Twentse gemeenten
  • Segment

Opleidingen Omgevingswet voor Twentse gemeenten

Digitale dienstverlening met de burger echt centraal
  • Centric

Digitale dienstverlening met de burger echt centraal

‘Hybride’ les laat deelnemer kiezen tussen fysiek of virtueel
  • Segment

‘Hybride’ les laat deelnemer kiezen tussen fysiek of virtueel

Met de Meetfiets de gemeente in
  • Centric

Met de Meetfiets de gemeente in

Centric stelt software inburgeringswet vrij beschikbaar
  • Centric

Centric stelt software inburgeringswet vrij beschikbaar

Schaamte houdt financiële problemen te lang achter de voordeur
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

Schaamte houdt financiële problemen te lang achter de voordeur

Jongeren als IT’er aan het werk voor Centric via 2TestIT
  • Centric

Jongeren als IT’er aan het werk voor Centric via 2TestIT

AI-assistent verbetert interactie burger met gemeente
  • Centric

AI-assistent verbetert interactie burger met gemeente

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips
  • Segment

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips

Business intelligence helpt bij goede ambulancezorg
  • Centric

Business intelligence helpt bij goede ambulancezorg

Provinciale Reservepool met stembureauleden
  • Segment

Provinciale Reservepool met stembureauleden

Centric en Gripvol vergemakkelijken Bbz-aanvraag ondernemers
  • Centric

Centric en Gripvol vergemakkelijken Bbz-aanvraag ondernemers

‘Coronaschade zit verstopt in een zwarte doos’
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

‘Coronaschade zit verstopt in een zwarte doos’

Verkiezingen in coronatijd: nervositeit en verscheurde stempassen
  • Segment

Verkiezingen in coronatijd: nervositeit en verscheurde stempassen

Diplomastelsel Burgerzaken verandert
  • Segment

Diplomastelsel Burgerzaken verandert

Masterclasses informatiebeveiliging
  • Segment

Masterclasses informatiebeveiliging

Meer jongeren in betalingsproblemen: de cijfers geduid
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

Meer jongeren in betalingsproblemen: de cijfers geduid

BOA Webinar: Na corona – groei handhaving vasthouden!
  • Segment

BOA Webinar: Na corona – groei handhaving vasthouden!

Hoe stel je financiële rechtmatigheid vast?
  • Segment

Hoe stel je financiële rechtmatigheid vast?

Centric en ValidSign verstevigen partnerschap
  • Centric

Centric en ValidSign verstevigen partnerschap

Schuldenaanpak effectiever met vroegsignalering in de wet verankerd
  • Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR)

Schuldenaanpak effectiever met vroegsignalering in de wet verankerd

Friese voorlopers op weg naar Omgevingswet
  • Centric

Friese voorlopers op weg naar Omgevingswet

Collectief leren: juist in coronatijd, maar hoe dan?
  • Segment

Collectief leren: juist in coronatijd, maar hoe dan?

VNOG gaat voor financiën vanuit de cloud
  • Centric

VNOG gaat voor financiën vanuit de cloud

Zo kom je tot een robuuste begroting
  • Segment

Zo kom je tot een robuuste begroting

Online training agressie voorkomen: kan dat?
  • Segment

Online training agressie voorkomen: kan dat?

Vijf redenen om voor Segment te kiezen
  • Segment

Vijf redenen om voor Segment te kiezen

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’
  • Segment

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’

Centric presenteert Productbeleid Decentrale Overheid 2021
  • Centric

Centric presenteert Productbeleid Decentrale Overheid 2021

Whitepaper – Archiveren voor gemeenten
  • Centric

Whitepaper – Archiveren voor gemeenten

Jelly Frankes: jong, enthousiast en deskundig
  • Segment

Jelly Frankes: jong, enthousiast en deskundig

Whitepaper – Gemeenten ontzorgd met SaaS
  • Centric

Whitepaper – Gemeenten ontzorgd met SaaS

Eerste Hulp bij Verkiezingen
  • Segment

Eerste Hulp bij Verkiezingen

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit
  • Segment

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit

BUCH-gemeenten nemen Centric Burgerzaken in gebruik
  • Centric

BUCH-gemeenten nemen Centric Burgerzaken in gebruik

Centric en Stratech bieden totaaloplossing schuldhulpverlening
  • Centric

Centric en Stratech bieden totaaloplossing schuldhulpverlening

Centric en SNG werken samen aan rekenmodule beslagvrije voet
  • Centric

Centric en SNG werken samen aan rekenmodule beslagvrije voet

Eric Gubbels over online leren in coronatijd
  • Segment

Eric Gubbels over online leren in coronatijd

Digitale handhaving in het sociaal domein
  • Centric

Digitale handhaving in het sociaal domein

Boa’s: kennis als schild tegen angst en onzekerheid
  • Segment

Boa’s: kennis als schild tegen angst en onzekerheid

Opinie ‘Kaders’ zijn de nieuwste kleren van de keizer
  • Centric

Opinie ‘Kaders’ zijn de nieuwste kleren van de keizer

BoAcademie lanceert opleiding niveau 4 voor handhavers
  • Segment

BoAcademie lanceert opleiding niveau 4 voor handhavers

De Virtuele Inloopavond
  • Centric

De Virtuele Inloopavond

Whitepaper Talentmatch – Meedoen op de arbeidsmarkt
  • Centric

Whitepaper Talentmatch – Meedoen op de arbeidsmarkt

Whitepaper – De roadmap naar Office 365 voor gemeenten
  • Centric

Whitepaper – De roadmap naar Office 365 voor gemeenten

Aanvullende geweldsmiddelen boa’s horen erbij
  • Segment

Aanvullende geweldsmiddelen boa’s horen erbij

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment

Centric publiceert publieksverslag 2019
  • Centric

Centric publiceert publieksverslag 2019

Schuldenproblematiek door de coronacrisis
  • Segment

Schuldenproblematiek door de coronacrisis

Vernieuwend opleidingsaanbod voor gemeenten
  • Segment

Vernieuwend opleidingsaanbod voor gemeenten


Footer

Snel naar

  • Aanbestedingen
  • Big data
  • Financiën
  • Handhaving
  • Integriteit
  • Leefomgeving

Meer Gemeente.nu

  • Nieuwsbrief
  • Facebook
  • Twitter
  • Linkedin
  • Events

Help

  • Adverteren
  • Contact
  • Spelregels

Powered by Sdu

SDU

Het laatste nieuws van
Gemeente.nu in je mail?

×