Bijstandsgerechtigden die parttime werken stromen vaker uit naar werk. Dit blijkt uit een factsheet van Divosa. Diverse gemeenten reorganiseren hun bijstandsaanpak om meer mensen aan het werk te krijgen.
Volgens Divosa stromen bijstandsgerechtigden die parttime werken gemiddeld drie keer vaker uit naar werk dan mensen met een bijstandsuitkering zonder een parttime baan. Van die eerste groep stroomde in 2016 en 2017 ruim 30 procent uit naar werk, van de tweede groep verliet 11 procent de bijstand voor werk. Alleenstaande ouders, vrouwen en veertigplussers die parttime werken, stromen zelfs vier keer vaker uit. Dat blijkt uit de factsheet Parttime werk in de bijstand.
Verklaring is dat mensen met relatief goede kansen op de arbeidsmarkt makkelijker een (parttime of fulltime) baan vinden. Ook kan parttime werk een opstap zijn naar meer uren, meer verdiensten en vervolgens naar uitstroom wegens werk.
Minder alleenstaande ouders
Ook is het aantal alleenstaande ouders in de bijstand sinds 2015 afgenomen. Reden voor die daling is de Wet hervorming kindregelingen die begin 2015 inging, aldus Divosa. De eenoudertoeslag werd toen vervangen door fiscale maatregelen die het voor alleenstaande ouders in de bijstand aantrekkelijker maken om aan de slag te gaan. Wie (parttime) werkt, houdt daarvan meer geld over. In november 2014 telde Nederland volgens het CBS ongeveer 87.000 alleenstaande bijstandsouders. In februari van dit jaar waren dat er 72.500, schrijft de Volkskrant. Die daling zou gemeenten zo’n 200 miljoen euro per jaar schelen.
Kleine gemeenten
Hoe kleiner de gemeente, hoe groter het percentage bijstandsgerechtigden dat werkt, aldus de factsheet. Dat komt voor een deel door verschillen in de samenstelling van het bestand tussen gemeenten (zoals veel alleenstaande ouders of niet) en externe factoren (zoals de beschikbaarheid van laaggeschoold werk). Ook is er per gemeente verschil in beleid en uitvoering. Gemeenten die parttime werk stimuleren, komen over het algemeen minder tekort op hun bijstandsbudget dan gemeenten die dat niet doen.
Dat stimuleren kan bijvoorbeeld door inkomen uit arbeid gedeeltelijk vrij te laten naast de uitkering. Gemeenten mogen daar zelf beleid voor maken. De ontheffing mag zes maanden duren en bedraagt 25 procent van het verdiende inkomen met een maximum van 209 euro per maand. Zo’n 73 procent van de gemeenten geeft een vrijstelling voor inkomsten uit parttime werk, meestal aan een kleine groep bijstandsgerechtigden.
‘Neem onveilig gevoel weg’
Bijstandsgerechtigden zijn volgens Divosa terughoudend in de zoektocht naar parttime of flexibel werk. De belangrijkste reden hiervoor is dat ze niet overzien wat de gevolgen zijn voor hun recht op toeslagen en gemeentelijke armoederegelingen. ‘Mensen kiezen daardoor te vaak voor de veiligheid van weinig, in plaats van de kans op beter,’ aldus voorzitter Erik Dannenberg. ‘Dat is begrijpelijk maar ook een gemiste kans. Het belemmert mensen in hun ontwikkeling.’ Volgens de organisatie kan een snellere en betere verrekening van inkomsten het onveilige gevoel deels wegnemen.
Bestand verkleinen
Veel gemeenten zoeken momenteel naar mogelijkheden om het bijstandsbestand te verkleinen en meer mensen aan het werk te helpen. Ook in Wageningen zagen ze dat ‘meer mensen parttime werken wanneer zij meer mogen houden van wat zij verdienen’, zo vertelt de wethouder aan Omroep Gelderland over de proef die de gemeente hield.
De gemeente Arnhem steekt de hand in eigen boezem en gaat haar afdeling werk en inkomen reorganiseren voor een andere benadering van inwoners met een uitkering. De bedoeling is dat inwoners één aanspreekpunt krijgen: een consulent of regisseur die helpt met het zoeken naar passend werk, maar ook andere problemen zoals schulden of armoede aanpakt. De consulent blijft de inwoner volgen en biedt nazorg. Wethouder Martien Louwers: ‘Iedere aanvraag voor een uitkering gaan we beschouwen als een vraag naar werk. We kijken dus direct wat het werkperspectief voor iemand is.’
In verschillende gemeenten wordt de tegenprestatie voor de bijstand onder de loep genomen. Zo gaat Rotterdam langdurig werkzoekenden meer mogelijkheden bieden. In Breda zijn recent nieuwe regels vastgesteld en in Kampen is de tegenprestatie sinds begin dit jaar ingevoerd.
Geef een antwoord