• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
  • Skip to footer
  • Contact
  • Nieuwsbrief

Gemeente.nu

Nieuws voor gemeenten

  • Bedrijfsvoering
    • Aanbestedingen
    • Belastingen
    • Big data
    • Burgerzaken
    • Communicatie
    • Digitalisering
    • Financiën
    • Ondernemersbeleid
    • Organisatie
    • Privacy
    • Vergunningen
  • Sociaal
    • Bijstand
    • Decentralisatie
    • Integratie
    • Jeugdzorg
    • Onderwijs
    • Ouderen
    • Schuldhulp
    • Sport
    • Werk
    • Wmo
  • Veiligheid
    • Boa
    • Cybersecurity
    • Evenementen
    • Handhaving
    • Ondermijning
    • Openbare orde
  • Ruimte & Milieu
    • Afval
    • Bodem
    • Bouw
    • Duurzaamheid
    • Energie
    • Infrastructuur
    • Leefomgeving
    • Omgevingswet
    • Smart city
  • Loopbaan
    • Cao
    • Integriteit
    • Leiderschap
    • Mobiliteit
    • Ontwikkeling
    • Pensioen
  • Bestuur
    • College
    • Gemeenteraad
    • Participatie
    • Samenwerking
    • Raadsledennieuws (archief)
  • Partners
    • Centric
    • Segment
    • TAUW
    • Sdu VIND
    • Sdu VIND Inkoop en Aanbesteding
  • Whitepapers
  • Opleidingen

Succesfactoren voor transformatie sociaal domein

23 juli 2015 door Redactie Gemeente.nu

Voor gemeenten vormt het realiseren van ‘veranderkracht’ de kern van een succesvolle transformatie in de praktijk. Er zijn vijf succesfactoren te onderscheiden, waaronder een gedeelde visie, het creëren van een gevoel van urgentie, het faciliteren van de aanjagers van verandering en zowel binnen de gemeente als in het werkveld daadkrachtig sturen op verandering, blijkt uit een onderzoek van adviesbureau RadarAdvies

Decentralisaties
Het sociaal domein is de laatste jaren enorm veranderd. In het kader van de participatiesamenleving, en kostenbesparing, heeft de overheid vanaf begin dit jaar drie grote taakgebieden onder verantwoordelijkheid van de gemeenten gebracht. Onderdeel van de ‘drie decentralisaties’ vormt ten eerste de overheveling van de begeleiding, ondersteuning en verzorging uit de Awbz naar de ‘Wet maatschappelijke ondersteuning’ (Wmo). Verder ligt de uitvoering van de ‘Participatiewet’ voor WWB, voormalig Wajong en Wsw inmiddels bij gemeenten, die daarbij samenwerken met werkgevers, werknemers en regionale organisaties. Tenslotte ging ook de Jeugdzorg op de schop – gemeenten zijn nu verantwoordelijk voor de provinciale jeugdzorg, de jeugdbescherming en –reclassering, de Jeugd GGZ en de zorg voor licht verstandelijk gehandicapte jeugd. Hiervoor had het Rijk zelf de  verantwoordelijkheid voor deze taken.

In het kader van de drie decentralisaties en met ondersteuning van Instituut Gak, heeft adviesbureau RadarAdvies onderzocht welke factoren bijdragen aan het behalen van de doelstellingen achter deze decentralisaties. Het eindrapport van het onderzoek – dat de afgelopen twee jaar is uitgevoerd onder zo’n 16 gemeenten – werd eind vorige maand gepubliceerd door het adviesbureau. Het onderzoek keek naar wat de gemeenten in de praktijk hebben gedaan om het sociaal domein te transformeren, hoe zij het proces hebben vormgegeven en hoe ze veranderkracht hebben georganiseerd.

Onderzoeksvragen

Om tot waardevolle aanbevelingen te komen keken de onderzoekers naar vier centrale vragen om te bepalen welke factoren hebben bijgedragen aan de realisatie van de diverse decentralisatie doelstellingen (‘de transformatie’)*. Hieruit komt naar voren dat gemeenten herkennen dat het belangrijk is om niet alleen veranderdoelen te formuleren en om op basis hiervan veranderingen door te voeren, maar dat het van belang is om te bepalen hoe er veranderd gaat worden. Veranderingen in het sociaal domein komen niet vanzelf tot stand, aldus RadarAdvies, daar is ‘veranderkracht’ voor nodig. Qua veranderkracht zijn er verschillen zichtbaar tussen de deelnemende gemeenten en kunnen er grofweg drie groepen gemeenten onderscheiden worden; voorzichtige gemeenten, voorzichtige veranderaars en veranderaars. Er is ingezoomd op deze laatste groep om te analyseren wat de belangrijkste factoren zijn die bijdragen aan het transformeren van het sociaal domein.

1. Bewust en daadkrachtig inzetten op het veranderproces
Veranderen in het sociaal domein is een complex proces. Om in zo’n complexe situatie tot verandering te komen, is volgens de onderzoekers bewuste sturing op het veranderproces noodzakelijk. Daarbij zijn de volgende vragen van belang: ‘Hoe zorgt de gemeente voor draagvlak?’, ‘Hoe raken ook partners overtuigd van het belang om het anders te gaan doen?’ en ‘Hoe zijn de vele veranderingen hanteerbaar te maken?’ RadarAdvies stelt dat keuzes over inrichting, sturing, bekostiging en cultuur een belangrijke rol spelen, maar dat het traject om daar te komen minstens zo veel aandacht verdient.

2. Aanjagers van verandering herkennen, erkennen en faciliteren

De onderzoekers stellen dat directeuren van het sociaal domein een krachtige rol kunnen spelen bij het vergroten van de veranderkracht. Ook andere trekkers, zoals bij maatschappelijke partners, zijn volgens hen belangrijk voor het veranderproces. Voor gemeenten is het de uitdaging om deze trekkers of aanjagers tijdig te herkennen en vervolgens te ondersteunen en te belonen. Tot slot spelen ook wethouders en de Raad een belangrijke rol, waarbij vragen opduiken als: ‘Durven ze ambtenaren en maatschappelijke partners de ruimte te geven om risico’s te nemen en fouten te maken?’ en ‘Belonen en stimuleren zij de trekkers van de verandering of remmen zij hen juist af?’

3. Het gevoel van urgentie gebruiken en het leerproces stimuleren

De enorme veranderopgave en bezuinigingen die op gemeenten afkomen zorgen voor een sterk gevoel van urgentie. De veranderaars gebruiken dit momentum en richten zich meer op transformatie dan op transitie en winnen daarmee tijd. Het is volgens de onderzoekers belangrijk om experimenten snel te starten, omdat veranderen tijd kost en de successen uit de praktijk helpen om weerstand te overwinnen. Ook het bieden van ruimte om te leren binnen het veranderproces is onmisbaar. Hiervoor moet expliciete aandacht zijn in de praktijk en moeten veel momenten van reflectie en feedback zijn ingebouwd in de werkprocessen. Tot slot wijst RadarAdvies op de factor durf. “Juist omdat het transformatieproces lang, complex en onzeker is, moeten betrokkenen over de durf beschikken om dingen te proberen. Ook zonder succesgarantie”, aldus de onderzoekers.

4. Een visie en veranderprincipes ontwikkelen op een participatieve manier
De belangrijkste veranderprincipes, zoals co-creatie en veel experimenteren, moeten worden benoemd en breed gedeeld worden binnen de organisatie en met maatschappelijke partners en burgers. Volgens de onderzoekers hoe eerder hoe beter, want daaruit ontstaat draagvlak en eigenaarschap. Belanghebbenden moeten betrokken worden bij de visievorming en het uit te stippelen veranderproces zelf. Duidelijk moet worden waar de gemeente naartoe wil en met welke rolverdeling. Door hier een participatief proces van te maken, komen volgens de onderzoekers veranderingen in de praktijk sneller tot stand dan wanneer de organisatietop de verandervisie en –strategie bepaalt en vervolgens moet ‘verkopen’. Het participatieve proces vergt extra tijd, die echter wordt teruggewonnen doordat de veranderingen eerder in de praktijk ‘landen’, aldus RadarAdvies

5. Inzetten op verandering in het veld én binnen de gemeente
Zowel de gewenste verandering binnen de gemeente als de gewenste verandering in het veld verdienen volgens de onderzoekers nadrukkelijk aandacht. Dat lijkt vanzelfsprekend, maar de veranderaars laten zien dat een kritische blik naar binnen onontbeerlijk is. De gemeente moet ook zélf veranderen om haar werkwijzen en werkprocessen integraal te maken en om deze beter op elkaar en die van het veld te laten aansluiten.

* Deze vragen waren: 1. ‘Welke doelen streven gemeenten na?’, 2. ‘Hoe ver zijn gemeenten met het transformatieproces?’, 3. ‘Spelen lokale condities van gemeenten een rol bij het behalen van hun doelen?’ en 4. ‘Hoe komt een gemeente tot verandering in de praktijk?’

Dit artikel verscheen eerder op Consultancy.nl. Het onderzoek is uitgevoerd door RadarAdvies is een bureau voor sociale vraagstukken.

Juridische vakinformatie over WMO vindt u in Xpert Sociale Zaken

Tagged With: AWBZ, decentralisatie, Jeugdbescherming, jeugdzorg, sociaal domein, sociale werkvoorziening, wet werk en bijstand, Wmo Filed Under: Decentralisatie, Jeugdzorg, Werk, Wmo

Reageer
Vorige artikel
FNV daagt TSN Thuiszorg voor SER- geschillencommissie
Volgende artikel
Buurt Au-pair voor ouderen in Friesland

Reader Interactions

GERELATEERD

Europees geld om inwoners mee te laten doen aan maatschappij

Er komt weer geld beschikbaar uit het Europees Sociaal Fonds (ESF+) om de maatschappelijke participatie van inwoners te vergroten. Voor gemeenten is er in deze subsidieronde 17,5 miljoen euro te verdelen voor projecten gericht op budgetbeheer of schuldhulpverlening, hulp bij het vinden van een woning of de aanpak van verslavingsproblematiek. De subsidie uit het ESF... lees verder

Utrecht goed op weg met snelle schuldhulpverlening

Utrechters met schulden die zich melden bij de gemeente worden sinds 2019 sneller geholpen. Dat is het resultaat van de Actieagenda Utrechters Schuldenvrij. In de eindrapportage van deze actieagenda staat dat in vier jaar tijd de gemiddeldeschuldenlast is gehalveerd, schuldenbewind flink is gedaald en het aantal schuldregelingen bij de afdeling schulddienstverlening meer dan verdubbeld. De... lees verder

Ouderen helpen verhuizen en laten doorstromen

Van verhuisvouchers tot voorrang en vergoeding: deze gemeenten stimuleren ouderen om door te stromen en te verhuizen. Voor een meer levensloopbestendig onderkomen en meer doorstroom op de woningmarkt. Ouderen die in een eengezinswoning wonen en graag willen verhuizen naar een levensloopbestendige woning krijgen in verschillende gemeenten op een bepaalde manier ondersteuning. De maatregelen die gemeenten... lees verder

Geef een antwoord Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Primary Sidebar

GEMEENTEVACATURES

Teamcoördinator Sociaal domein (team inburgering & inkomen) – Gemeente Gouda

Data-analist Sociaal domein – Gemeente Gouda

Senior beleidsadviseur Jeugdhulp – Gemeente Gouda

Adviseur inrichting openbare ruimte – Gemeente Gouda

Toezichthouder WMO/Jeugdwet – Gemeente Gouda

Meer vacatures

Gerelateerde vacatures

Functioneel beheerder – Gemeente Elburg

Beleidsadviseur Werk en Inkomen – Gemeente Haarlem

Consulent inkomen en preventie – Gemeente Opmeer

Beleidsmedewerker Participatie Inkomen en Armoede (ervaren) – Gemeente Westland

Financieel Adviseur Sociaal Domein – Gemeente Leeuwarden

LAATSTE ARTIKELEN

Slimme ontmoetingsplek goed voor sociale samenhang

24 maart 2023

Europees geld om inwoners mee te laten doen aan maatschappij

23 maart 2023

Utrecht goed op weg met snelle schuldhulpverlening

23 maart 2023

Spreidingswet ondanks kritiek RvS nauwelijks aangescherpt

23 maart 2023

Opinie Banken, bruggen en kunst van gerecycled plastic

22 maart 2023

GEMEENTE.NU PARTNERS

Aan de slag met de Wet open overheid
  • Segment

Aan de slag met de Wet open overheid

Opinie Standaardisatie nodig om Common Ground van de grond te krijgen
  • Centric

Opinie Standaardisatie nodig om Common Ground van de grond te krijgen

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 
  • Segment

Nieuw: Leergang adviseur integrale gebiedsontwikkeling 

Opinie Common Ground moet breder gedragen worden
  • Centric

Opinie Common Ground moet breder gedragen worden

Zomerkorting bij Segment! 
  • Segment

Zomerkorting bij Segment! 

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 
  • Segment

Nieuw personeel in een financiële functie snel inwerken 

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden
  • Segment

Vermijd de valkuil van niet integer handelen door raadsleden

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen
  • Segment

Modules Burgerzakendiploma’s in Noord- en Zuid-Nederland te volgen

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou
  • Segment

Beleidsadviseur onderwijs? Deze nieuwe cursus is voor jou

Compleet juridisch cursusprogramma voor de waterschapwereld
  • Segment

Compleet juridisch cursusprogramma voor de waterschapwereld

Risico’s en kansen van Common Ground
  • Centric

Risico’s en kansen van Common Ground

Maak medewerkers bewust van cybersecurity
  • Centric

Maak medewerkers bewust van cybersecurity

Digitaliseren in Rotterdam: ‘Volledig vanuit één systeem werken’
  • Centric

Digitaliseren in Rotterdam: ‘Volledig vanuit één systeem werken’

Centric en Arda vergroten securitybewustzijn binnen organisaties
  • Centric

Centric en Arda vergroten securitybewustzijn binnen organisaties

Centric en DiVault, voor duurzaam toegankelijke gemeenten
  • Centric

Centric en DiVault, voor duurzaam toegankelijke gemeenten

‘Co-creatie’ betekent nog niet vanzelf maatwerk 
  • Centric

‘Co-creatie’ betekent nog niet vanzelf maatwerk 

Digitale terinzagelegging volgens Common Ground
  • Centric

Digitale terinzagelegging volgens Common Ground

Blog – Delen die data: Omgevingswet is niet gebaat bij eilandjes
  • Centric

Blog – Delen die data: Omgevingswet is niet gebaat bij eilandjes

Blog – Gebruiksgemak is ook werk uit handen nemen
  • Centric

Blog – Gebruiksgemak is ook werk uit handen nemen

Voorbereid op de piek in Bbz-aanvragen?
  • Centric

Voorbereid op de piek in Bbz-aanvragen?

Podcast – Rechtmatigheid implementeren in de organisatie
  • Segment

Podcast – Rechtmatigheid implementeren in de organisatie

Blog – Nuchter innoveren met Rotterdam
  • Centric

Blog – Nuchter innoveren met Rotterdam

Strategische samenwerking Energiemissie en Centric rond e-factureren
  • Centric

Strategische samenwerking Energiemissie en Centric rond e-factureren

Blog – Innovatie die echt meerwaarde levert
  • Centric

Blog – Innovatie die echt meerwaarde levert

Kijk terug: BOA Webinar over groei van de handhaving
  • Segment

Kijk terug: BOA Webinar over groei van de handhaving

Innovaties Burgerzaken: ‘Meer gemak voor inwoners en professionals’
  • Centric

Innovaties Burgerzaken: ‘Meer gemak voor inwoners en professionals’

Auditbare veiligheid op het gebied van wachtwoorden
  • Centric

Auditbare veiligheid op het gebied van wachtwoorden

Podcast 25 jaar opleiden in de publieke sector
  • Segment

Podcast 25 jaar opleiden in de publieke sector

Súdwest-Fryslân zet de kracht van data op de kaart
  • Centric

Súdwest-Fryslân zet de kracht van data op de kaart

‘Een nieuw paspoort is geen boek dat je even koopt’
  • Centric

‘Een nieuw paspoort is geen boek dat je even koopt’

Opleidingen Omgevingswet voor Twentse gemeenten
  • Segment

Opleidingen Omgevingswet voor Twentse gemeenten

Digitale dienstverlening met de burger echt centraal
  • Centric

Digitale dienstverlening met de burger echt centraal

‘Hybride’ les laat deelnemer kiezen tussen fysiek of virtueel
  • Segment

‘Hybride’ les laat deelnemer kiezen tussen fysiek of virtueel

Met de Meetfiets de gemeente in
  • Centric

Met de Meetfiets de gemeente in

Centric stelt software inburgeringswet vrij beschikbaar
  • Centric

Centric stelt software inburgeringswet vrij beschikbaar

Jongeren als IT’er aan het werk voor Centric via 2TestIT
  • Centric

Jongeren als IT’er aan het werk voor Centric via 2TestIT

AI-assistent verbetert interactie burger met gemeente
  • Centric

AI-assistent verbetert interactie burger met gemeente

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips
  • Segment

Beteugel agressie tegen publieke medewerkers – drie tips

Business intelligence helpt bij goede ambulancezorg
  • Centric

Business intelligence helpt bij goede ambulancezorg

Provinciale Reservepool met stembureauleden
  • Segment

Provinciale Reservepool met stembureauleden

Centric en Gripvol vergemakkelijken Bbz-aanvraag ondernemers
  • Centric

Centric en Gripvol vergemakkelijken Bbz-aanvraag ondernemers

Verkiezingen in coronatijd: nervositeit en verscheurde stempassen
  • Segment

Verkiezingen in coronatijd: nervositeit en verscheurde stempassen

Diplomastelsel Burgerzaken verandert
  • Segment

Diplomastelsel Burgerzaken verandert

Masterclasses informatiebeveiliging
  • Segment

Masterclasses informatiebeveiliging

BOA Webinar: Na corona – groei handhaving vasthouden!
  • Segment

BOA Webinar: Na corona – groei handhaving vasthouden!

Hoe stel je financiële rechtmatigheid vast?
  • Segment

Hoe stel je financiële rechtmatigheid vast?

Centric en ValidSign verstevigen partnerschap
  • Centric

Centric en ValidSign verstevigen partnerschap

Friese voorlopers op weg naar Omgevingswet
  • Centric

Friese voorlopers op weg naar Omgevingswet

Collectief leren: juist in coronatijd, maar hoe dan?
  • Segment

Collectief leren: juist in coronatijd, maar hoe dan?

VNOG gaat voor financiën vanuit de cloud
  • Centric

VNOG gaat voor financiën vanuit de cloud

Zo kom je tot een robuuste begroting
  • Segment

Zo kom je tot een robuuste begroting

Online training agressie voorkomen: kan dat?
  • Segment

Online training agressie voorkomen: kan dat?

Vijf redenen om voor Segment te kiezen
  • Segment

Vijf redenen om voor Segment te kiezen

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’
  • Segment

Online BRP-cursus: ‘Even wennen, maar veel geleerd’

Centric presenteert Productbeleid Decentrale Overheid 2021
  • Centric

Centric presenteert Productbeleid Decentrale Overheid 2021

Whitepaper – Archiveren voor gemeenten
  • Centric

Whitepaper – Archiveren voor gemeenten

Jelly Frankes: jong, enthousiast en deskundig
  • Segment

Jelly Frankes: jong, enthousiast en deskundig

Whitepaper – Gemeenten ontzorgd met SaaS
  • Centric

Whitepaper – Gemeenten ontzorgd met SaaS

Eerste Hulp bij Verkiezingen
  • Segment

Eerste Hulp bij Verkiezingen

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit
  • Segment

Juiste identiteitsvaststelling – belangrijker dan ooit

BUCH-gemeenten nemen Centric Burgerzaken in gebruik
  • Centric

BUCH-gemeenten nemen Centric Burgerzaken in gebruik

Centric en Stratech bieden totaaloplossing schuldhulpverlening
  • Centric

Centric en Stratech bieden totaaloplossing schuldhulpverlening

Centric en SNG werken samen aan rekenmodule beslagvrije voet
  • Centric

Centric en SNG werken samen aan rekenmodule beslagvrije voet

Eric Gubbels over online leren in coronatijd
  • Segment

Eric Gubbels over online leren in coronatijd

Digitale handhaving in het sociaal domein
  • Centric

Digitale handhaving in het sociaal domein

Boa’s: kennis als schild tegen angst en onzekerheid
  • Segment

Boa’s: kennis als schild tegen angst en onzekerheid

Opinie ‘Kaders’ zijn de nieuwste kleren van de keizer
  • Centric

Opinie ‘Kaders’ zijn de nieuwste kleren van de keizer

BoAcademie lanceert opleiding niveau 4 voor handhavers
  • Segment

BoAcademie lanceert opleiding niveau 4 voor handhavers

De Virtuele Inloopavond
  • Centric

De Virtuele Inloopavond

Whitepaper Talentmatch – Meedoen op de arbeidsmarkt
  • Centric

Whitepaper Talentmatch – Meedoen op de arbeidsmarkt

Whitepaper – De roadmap naar Office 365 voor gemeenten
  • Centric

Whitepaper – De roadmap naar Office 365 voor gemeenten

Aanvullende geweldsmiddelen boa’s horen erbij
  • Segment

Aanvullende geweldsmiddelen boa’s horen erbij

De missie van Segment
  • Segment

De missie van Segment

Centric publiceert publieksverslag 2019
  • Centric

Centric publiceert publieksverslag 2019

Schuldenproblematiek door de coronacrisis
  • Segment

Schuldenproblematiek door de coronacrisis

Vernieuwend opleidingsaanbod voor gemeenten
  • Segment

Vernieuwend opleidingsaanbod voor gemeenten


Footer

Snel naar

  • Aanbestedingen
  • Big data
  • Financiën
  • Handhaving
  • Integriteit
  • Leefomgeving

Meer Gemeente.nu

  • Nieuwsbrief
  • Facebook
  • Twitter
  • Linkedin
  • Events

Help

  • Adverteren
  • Contact
  • Spelregels

Powered by Sdu

SDU

Het laatste nieuws van
Gemeente.nu in je mail?

×