Gemeenten krijgen vrijheid bij handhaving coronatoegangsbewijs

Gemeenten zullen vanaf komend weekend niet direct straffen uitdelen aan bedrijven die gasten of bezoekers niet goed controleren op het coronatoegangsbewijs (CTB).

Dat is de uitkomst van een overleg tussen het ministerie van Justitie en Veiligheid en de voorzitters (burgemeesters) van de veiligheidsregio’s. Gemeenten hadden al gezegd dat zij de Tijdelijke wet coronatoegangsbewijzen niet uitvoerbaar achten op het gebied van handhaving. Nu is afgesproken dat bij herhaaldelijke of opzettelijke overtredingen van de controleplicht, de lokale driehoek (gemeente, politie en Openbaar Ministerie) eerst waarschuwt.

Pas daarna gaan handhavers over tot een zogenoemde last onder dwangsom van 2500 euro. Die kan oplopen tot 10.000 euro, of in het uiterste geval tot sluiting van een locatie.

Gemeenten zijn daarbij vrij in de manier waarop ze handhaven. Ze mogen zelf bepalen hoe te handelen en wanneer ze daadwerkelijk overgaan tot sluiting. Ook bepaalt de burgemeester wanneer de last onder dwangsom er weer af gaat. Een dwangsom moet in de praktijk pas worden betaald als de overtreding nog een keer plaatsvindt.

Verplicht bewijs laten zien

Vanaf zaterdag 25 september is het coronatoegangsbewijs verplicht voor toegang tot de horeca, de kunst- en cultuursector en (sport)evenementen. Bezoekers moeten gevaccineerd zijn, een negatief testbewijs hebben of een corona-infectie hebben doorgemaakt. Op vertoon van de ‘coronapas’ hoeven mensen geen 1,5 meter afstand meer van elkaar te houden. De verplichte sluitingstijd van alle horeca is nog steeds middernacht.

De driehoek concentreert zich bij de handhaving ‘op locaties waarvan zij het risico op besmetting en/of niet naleven het grootst acht’. Justitie vindt dat er zo ‘recht wordt gedaan’ aan de inspanningen van bedrijven ‘om de maatregelen na te leven’.

Het kabinet liet eerder weten 45 miljoen euro uit te trekken om te helpen bij de handhaving van het coronatoegangsbewijs. ‘Dit geld kan worden ingezet voor bijvoorbeeld beveiligers, controleurs of hosts die ondernemers helpen bij de controle van het CTB,’ aldus het ministerie van Justitie. Hoe dat geld wordt verdeeld, is nog niet bekend.

Eerst in gesprek

Verschillende gemeenten lieten al weten dat zij niet direct optreden wanneer horecazaken niet controleren op coronatoegangsbewijzen. Ze gaan eerst in gesprek met deze ondernemers. Dat blijkt ook uit een rondgang van het ANP. Zo zeggen Amsterdam, Rotterdam en Den Haag dat ze eerst het gesprek aangaan. Als dit niet helpt volgt een waarschuwing. Pas daarna komt een sanctie in beeld als de ondernemer nog steeds in gebreke blijft.

Stelselmatige overtreders moeten volgens Amsterdam rekening houden met een sluiting van een week, schrijft burgemeester Femke Halsema in een brief aan de gemeenteraad. Aanvankelijk had zij juist aangekondigd helemaal niet te handhaven op coronapassen.