In Arnhem krijgen jongeren de kans hun schulden af te lossen door het uitvoeren van een tegenprestatie via de maatschappelijke diensttijd (MDT). ‘Jongeren komen zo niet alleen van hun schulden af, ze krijgen een nieuwe start mét toekomstperspectief.’
De gemeente Arnhem is naar eigen zeggen een van de eerste gemeenten die de maatschappelijke diensttijd (MDT) expliciet onderdeel maakt van de ketenaanpak voor jongeren met schulden. In de gemeente kunnen jongeren zonder afloscapaciteit weer schuldenvrij raken door een maatschappelijke tegenprestatie. Dat kan via het MDT-traject Time of Your Life (TOYL).
Ze doen bijvoorbeeld vrijwilligerswerk en houden eenzame ouderen gezelschap, werken mee op een werkplaats of helpen andere jongeren in de rol van ervaringsdeskundige. Zo’n MDT-traject biedt daarnaast kansen om jongeren met schulden te helpen in hun persoonlijke ontwikkeling en (leer)ervaring op te doen. Het helpt hen bouwen aan toekomstperspectief, van hun financiële zorgen af te komen en zich te ontwikkelen.
Kostenbesparing
Uit een recente impactanalyse blijkt dat het ook tot kostenbesparing leidt. De financiële baten van de aanpak wegen op tegen de kosten: per jongere bespaart de gemeente duizenden euro’s. Dat komt voornamelijk voort uit besparingen op het gebied van uitkeringen en opvang. Een effectieve vorm van schuldhulpverlening, met een integrale benadering, aldus de gemeente.
Rekening voor Arnhem
Radjshrie Jurawan, bestuursadviseur bestaanszekerheid en financieel perspectief bij de gemeente Arnhem licht toe hoe de constructie in elkaar steekt en wat het de gemeente en de jongeren oplevert. ‘Een financiële zorgverlener voert voor Arnhem de schuldhulpverlening uit. Als blijkt dat een jongere niet genoeg afloscapaciteit heeft, wordt er gekeken naar een maatschappelijke tegenprestatie in de vorm van een MDT-traject. Dan kan het oplossen van de schuld toch starten.’
De schuldhulpverlener en de trajectbegeleider kijken samen naar wat de beste optie is. De financiële zorgverlener gaat vervolgens met de schuldeisers in gesprek. ‘Als zij akkoord gaan met een voorstel, dan worden ze afgekocht. Dat kan via een tegenprestatie, de betreffende jongere, de gemeente, of een combinatie hiervan. Voor de maatschappelijke tegenprestatie wordt gerekend met het minimum uurloon,’ aldus Jurawan.
De begroting van de gemeente Arnhem dekt de kosten die te maken hebben met schuldhulpverlening aan jongeren. Er zijn nu twee jongeren van rond de 21 jaar die hun traject succesvol hebben afgerond. De schulden van jonge inwoners die aan een MDT-traject beginnen, variëren van een paar duizend tot tienduizenden euro’s. Er zijn op dit moment 5 jongeren die in de startfase zitten.
Meer dan alleen schulden aflossen
Het project wordt gezien als een succes. Dat zit in meerdere factoren. Het MDT-traject gaat verder dan alleen het aflossen van schulden. Jongeren zijn tegelijkertijd ook bezig met hun toekomst. Hierbij worden ze gedurende het traject intensief begeleid. Jurawan: ‘Ze krijgen de kans om op zoek te gaan naar hun passies en talenten en hebben zelf ook inspraak in hoe ze dat willen onderzoeken. Hierdoor sluit het traject aan bij hun leefwereld en dat maakt het tot een succes. Bovendien biedt het jongeren die zelf geen aflossingsmogelijkheden hebben toch de mogelijkheid om van hun schuld af te komen. Schulden waar ze anders nog langer mee zouden blijven lopen.’
‘Bereik ze op andere manieren’
Het project levert de gemeente verschillende inzichten op. ’Jongeren die geen aflossingscapaciteit hebben zijn bijvoorbeeld moeilijk te vinden en melden zich niet snel,’ zegt Jurawan. ‘Schulden gaan namelijk vaak gepaard met schaamte, vooral als er geen perspectief op aflossen is. We hebben geleerd dat we deze jongeren op andere manieren moeten bereiken. Zorg bijvoorbeeld dat de partij die de opdracht uitvoert aansluiting met hen heeft.’ In Arnhem werken ze met jongerenwerkers en buddy’s die de contacten met de jongeren leggen en een vertrouwensband opbouwen. Zij bevinden zich in dezelfde kringen en spreken dezelfde taal als deze jongeren. ‘We zien dat dit echt werkt.’
Minder maatschappelijke kosten
Elke gemeente kan het doen, of zou er volgens de Arnhemse bestuursadviseur wellicht zelfs goed aan doen deze vorm van schuldhulpverlening aan te bieden. ‘Het biedt de jongeren toekomstperspectief, omdat ze aan de slag gaan met werk of een opleiding. Zo krijgen ze écht de mogelijkheid opnieuw te starten. De kans is hierdoor kleiner dat ze weer terugvallen in de schulden. Als je jongeren vroegtijdig uit de schulden haalt, leidt dit daarnaast ook tot minder maatschappelijke kosten in de toekomst. Maar bovenal geef je jongeren een kans op een goed en schuldenvrij leven.’
Geef een reactie