Wie de jeugd aan het water wil krijgen, doet er verstandig aan de juiste randvoorwaarden te creëren. Zo gedacht, zo gedaan in Purmerend. Op 23 basisscholen werden ‘Dopper’-flessen uitgedeeld aan leerlingen die op water willen overstappen: 5000 drinkflessen in totaal.
De Noord-Hollandse gemeente wil graag de gezondheid van jonge mensen bevorderen. Voldoende water drinken is een belangrijk onderdeel hiervan, zoals bekend. Maar hoe zorg je dat leerlingen – uiteraard vrijwillig – gaan kiezen voor het water als dorstlesser? Purmerend kwam met een simpele maar doeltreffende aanpak. Kinderen van bijna alle basisscholen kregen een gratis en vaak als duurzaam aangeprezen Dopper – mits ze die zouden gebruiken voor water, uiteraard.
Het animo voor een hippe drinkfles bleek niet gering onder de jongeren. Op de deelnemende scholen koos 80 tot 90 procent van de leerlingen ervoor om mee te doen. Dat telde op tot zo’n 5000 kinderen. Door het drinken van water in plaats van met name zoete dranken verminderen de jonge inwoners hun suikerinname. En wel met zo’n vier tot acht kilo per jaar, becijfert de gemeente.
Patroon doorbeken
De noodzaak voor de actie staat buiten kijf, zo licht Harry Rotgans, wethouder volksgezondheid toe. ’Het overgewicht in Purmerend ligt in bepaalde wijken een stuk hoger dan in de rest van Nederland. Het aantal kinderen met overgewicht in onze gemeente komt op 13 tot 20 procent, afhankelijk van de wijk. Het aantal kinderen dat ongezond leeft, ligt nog veel hoger, rond de 70 procent.
‘Zoete dranken behoren tot de meest ongezonde voedingsproducten. Het leren drinken van niet-zoete dranken, zoals water, thee, of fruitwater, is heel belangrijk tijdens je jeugd. Dit bepaalt sterk wat je de rest van je leven drinkt. Er zijn veel kinderen in Purmerend die weinig of geen water drinken, maar alleen zoete dranken zoals limonade. Dat patroon wil de gemeente samen met JOGG en Spurd doorbreken.’
De gemeente koopt de flessen. Rotgans: ‘De kosten per kind voor een dopper zijn ongeveer 6,50 euro. Wat het oplevert? Bijna alle kinderen in de gemeente leren blijvend water te drinken. Op korte termijn zitten met meer concentratie in de klas. Op langere termijn levert het gezondere inwoners op. Deze gezonde gewoonte werkt door in de rest van hun leven. Kinderen die nooit water dronken, doen dat nu wel.’
Onweerstaanbaar
De Purmerendse aanpak was juist vanwege de eenvoud een van de inzendingen van de ‘Gemeentedelers’, een verkiezing van VNG Realisatie voor het beste praktijkvoorbeeld. De gemeente schopte het hierin tot de finale. ‘Succes is eigenlijk gegarandeerd,’ zo wordt gezegd in de uitlegvideo van de Gemeentedelers. Floor Volker, JOGG-regisseur en de genius achter de actie: ‘Met kennis over gedrag kan voor elk gemeentelijk vraagstuk een nudge ontwikkeld worden. Of met andere woorden: een verandering van de omgeving waarin een keuze plaatsvindt.
‘Je kunt een inwoner hiermee het gevoel geven van een offer you can’t refuse. Dat is gelukt met dit Dopper-concept. Het biedt ouders en kinderen vrijwillige keuze, er ontstaan dan ook geen conflicten met school. De school zelf wordt daarbij volledig ontzorgd. Zo schrijven wij teksten voor een nieuwsbrief, organiseren we een waterdag en geven we voorlichting. De school krijgt de mogelijkheid de wereld te verbeteren met minimale moeite. Dat is aantrekkelijk.‘
Let op details
Volker: ‘Doppers, sportcoaches en een enthousiaste persoon die dit over de bühne kan brengen. Helaas is het niet zo dat dit met één brief aan de directeuren geregeld is. In Purmerend ging eerst één school overstag, toen twee en drie, binnen één jaar tien en zo verder.’ Hoe simpel het dan ook mag lijken, succes zit hem niettemin in enkele details. Zoals de timing. ‘Start in de zomer, dan vindt iedereen water lekker.’
Ook zichtbaarheid, richting scholen, leerlingen en ouders, doet een duit in het zakje: ‘Begin bijvoorbeeld bij één school, en geef daar veel publiciteit aan, zodat een volgende school ook nieuwsgierig wordt. Of deel de flessen al uit aan de leerkrachten, zodat leerlingen zien wat ze kunnen krijgen. En laat de wethouder de eerste Dopper-fles aan de directeur overhandigen als ouders erbij zijn.’
Geef een antwoord